A grey background indicates that citations were written by Māori.
ata altar (n)
Ka hanga a Noa i te tahi ata mo Ihowa. (Syd.4 1833,p.11)
Ko ratou hoki e noho ana ki te ata, e tango tahi ana me te ata?. (Syd.7 1833,p.26)
No te toto o Epera, tae noa ki te toto o Hakaraia i patua i te takiwa o te ata o te temepara. (Pai.2 1835,p.35)
Kua patu ratou i ou poropiti, kua whakahoroa ou ata. (Wes.2 1847,p.29)
aata altar (n)
Kaua e wakatokia e koe tetahi nehenehe rakau aha ranei aha ranei ki te taha o te aata o Ihowa o tou Atua, e hanga ana e koe mau. (Pai.15 1840,p.100)
Me tango ia e koe i taku aata, kia mate ai ia. (Maun.14 1844,p.2)
Ka hanga a Noa i tetahi aata ma Ihowa. (CMS 2 1845,p.16)
I oho to ratou nuinga, i mea, hei aata karakia; na ka mea ratou, Kahore. (Maun.12(iii) 1846,p.1)
No reira ano hoki te aata i hanga e nga iwi o te taha ki te rawhiti o Horano. (Maun.12(iii) 1846,p.1)
E tahi aata o nga tupuna, he mea hanga ki te kohatu. (CM1 1847,p.14)
Te wahi hei tahunga mo enei whakahere, ko te aata. (CM1 1847,p.14)
Ka hanga e Aperahama he aata ki reira, a, ka whakapapa i nga wahie i runga i te aata. (Kareti 6 1852,p.16)
Ahutata August (n)
Akuhata August (n)
Ko Akuhata, e toru tekau ma tahi o ona ra. (Pai.18 1840,p.10)
Ko te pukapuka tenei o te parekura i te 18 o nga ra o Akuhata, 1857. (MM2 4:10 1857,p.9)
Katahi nei ka mau te rongo, i te 27 o Akuhata, 1859 o nga tau o to tatou Ariki a Ihu Karaiti. (MM2 6:18 1859,p.2)
Anatema Maranata Anathema Maran-atha. (Aram. or Syr., meaning 'Our Lord has/will come'. The emphatic assertion of the apostle Paul.) (phr)
anatemata to anathematise (= to curse) (vi)
Engari kia tino wakarihariha atu koe, kia tino wakapairua atu; ta te mea hoki kua oti ia te anatemata. (Pai.14a 1840,p.76)
anatematanga anathema (n)
A tenei ake, kei tana rongonga i nga kupu a tenei anatematanga, na ka wakapai ia i a ia ano i roto i tona ngakau. (Pai.15a 1840,p.121)
Anatima Maranata Anathema Maran-atha. (Aram. or Syr., meaning 'Our Lord has/will come'. The emphatic assertion of the apostle Paul.) (phr)
apatakihana abduction (n)
Apatakihana, (Tango pokanoa i te Kotiro). (Auck.6 1858,p.1)
apihatanga office (n)
Ko te Apiha ka tono he i te moni i te rawa kia homai e tetahi tangata i runga i te tikanga o taua apihatanga. (Auck.6 1858,p.13)
apotata apostate (n)
Ko nga Heretiki, ko nga Himatiki, ko nga Ekomunikati me nga Apotata. (Pom.8 1847,p.222)
Apotata. He tangata i whakarere i te Hahi pono, ina oti tana iriiringa. (Pom.5 1893,p.210)
apotata apostatical (= apostatic) (adj)
Te otinga ano o tana hara apotata, tau ana te pawerawera i roto i a ia, ka ripeneta ki te aroaro o nga Ariki. (Pom.9 1894,p.129)
apotata to apostatise (vi)
Ka apotata rawa ratou, a ko nga tangata kihai i pai ki te whakarere ki te kai-hanga o ratou, kia whakamatea katoatia ratou. (Pom.6 1879,p.431)
apotorikatanga apostolicity (n)
E wha ana tohu nui, ko te Kotahitanga, ko te Tapunga, ko te Katorikatanga, ko te Apotorikatanga. (Pom.8 1847,p.219)
E wha ana tonu nui, ko te Ko tahitanga, ko te Tapunga, ko te Katorikatanga, ko te Apotorikatanga. (Pom.6 1879,p.277)
arapata alabaster (adj)
Ka tae mai ki a ia te tahi wahine me te ipu arapata o te mea kakara pai rawa. (Pom.8 1847,p.148)
aromata Fr. aromate (= spice) (n)
I te ata o te ra tapu e haere ana a Maria Makarena me era atu wahine i aroha ki nga mamae o Hehu, e kawe aromata ana ki te urupa. (Pom.9 1894,p.33)
Eparatanga Empire (n)
I muri tata iho o te karakiatanga nui i te whare Karakia o te Epera, ka whakapuaretia nga tatau o reira, ki te ruma anga ki te torona, a, ka haere atu te hapu o te mea tatata ki te Eparatanga. (MM2 1:2 1855,p.18)
Poto ake nei te eparatanga o taua tangata. (MM2 3a:6 1863,p.7)
epata Gk. ephphatha (= 'be opened') (vi)
Ka titiro atu ki te rangi, ka mihi, ka mea atu ki a ia, Epata, ko ia ra kia wakapuaretia. (Pai.3 1837,p.58)
erata errata (n)
haata halter (n)
Na, i te mea e kai ana ia i ana kaanga, hei reira ka ata tirohia e koe te pai o te haata, ara, o te taura. (MM2 6:2 1859,p.4)
haata hart (n)
Ko Ihowa ko toku Ariki toku kaha, ka meinga ano e ia oku waewae kia rite ki o te haata. (Kareti 12 1856,p.542)
Hahi o Katarangi Church of Scotland (n)
He whakapuaki i nga tikanga o te katikihama o te Hahi o Ingarani (Te Rua o nga Wahi). (MM2 1:3 1855,p.25)
hakapata sackbut (n)
Hei te taima e rongo ai koutou ki te tangi o te korenete, o te putorino, o te hapa, o te hakapata. (Pai.12 1840,p.11)
Ka rangona e koutou te tangihanga o te...hakapata. (Pai.12 1840,p.12)
Hapata Sebat (n)
I te rua tekau ma wha o nga ra o te tekau ma tahi o nga marama, ara, o te marama Hapata, i te rua o nga tau o Tariuha. (Kareti 12 1856,p.552)
hariata chariot (n)
I a ia e hoki ana, e noho ana ki runga ki tona hariata, korero ana i te pukapuka o te poropiti a Ihaia. (Syd.4 1833,p.103)
E iwa rau ana hariata, he mea whakanoho ki te rino. (CM1 1847,p.20)
Ko te poropiti i tangohia atu ki te rangi i runga i te hariata kapua. (Kareti 3 1849,p.15)
I tetahi rangi ka whakaomaoma hariata nga tangata o Teharonika. (Martin 3 1863,p.53)
Ko te haerenga ake o etahi rangatira i runga i te hariata, tangohia ake ana ki runga. (Martin 3 1863,p.14)
hata hart (n)
Me kai te tangata poke raua ko te tangata ma i tena mea, kia rite ki te aneterope me te hata e kainga ana. (Pai.14a 1840,p.88)
He hata kua tukua kia haere a Napatari: e homai ana e ia nga kupu papai. (CMS 2 1845,p.119)
hata holy (adj)
E hata Maria, te matua wahine o Hehu Kerito to tatou Atua. (Pom.1 1842,p.46)
E penei te kupu hata Treinita me tenei kupu maori, ko te kotahitokotorutanga tapu. (Pom.1 1842,p.32)
E te hata takakau o nga takakau, Inoi mo matou. (Pom.1 1842,p.52)
E te matua wahine hata rawa o Hehu Kerito to tatou Atua, tangohia matou i tou kaha. (Pom.1 1842,p.48)
Ko Hehu Kerito te hunga tuarua o te hata Terinita. (Pom.1 1842,p.4)
Ko to te hata Terinita hunga tuarua ia kua wakatangatatia nei hei wakaora i te ao. (Pom.1 1842,p.34)
E inoi ana ahau ki a koe, e te matua wahine hata rawa o te Atua. (Pom.6 1879,p.66)
hata saint (fem.) (n)
Hata Henowepa, takakau. (Pom.8 1847,p.6a)
hata shirt (n)
Apitikia mai hoki ko nga kakahu moku, ko nga Hata, ko nga Tarau, ko nga Tokena. (Govt.16 1852,p.154)
He Paraikete, he Hata, he Kiapa. (Auck.3 1864,p.43)
Hatarei Saturday (n)
Me haere atu ki taua whare i nga Hatarei katoa i te haora te tekau ma rua. (Bud.1 1847,p.12)
heparatanga 'guidance' (n)
Na Hehu Kerito ano i mea hoki ai: ko ia e noho i tona tino Heparatanga i nga ra katoa tae noa ki te mutunga o te ao. (Pom.3 1860,p.174)
Na to tatou Hepara tapu i whakatau kia penei. (Pom.3 1860,p.162)
Tena hoki ko te heparatanga o te Hahi te tino ako, ko te Pukapuka tapu ora. (Pom.3 1860,p.169)
Tenei te ingoa mo ratou, na, ko nga heretiki me nga kimatiki, ara, he hunga turi ratou ki te mana ako o te Hahi, ki tona heparatanga ranei, ki te ako ano o te whakapono ranei. (Pom.3 1860,p.171)
I a ia e tuku ana i ana reme me ana hipi ki te heparatanga o tana Apotoro nui. (Pom.9 1894,p.44)
hoiho to kata draught horse(cart horse) (n)
Hoiho to Kata...80 0 0 mo te kuri 1. (MM2 1:4 1855, p.16)
hoiho too kaata draught horse(cart horse) (n)
He Hoiho too kaata. (Wan.1 2:27 1875,p.341)
inihi tatau whare door hinge (n)
E rima te kau tana inihi tatau whare. (Wan.1 3:32 1876,p.341)
inihi tatau whare inch (n)
Ko te ahua o taua hoia koia tenei, e rima putu e ono inihi te roa, i tu a nui, i poto te kaki, i kino te ahua. (KNT 3:2 1844,p.12)
E rua putu e rua nga inihi, te roa o te poka. (Martin 1 1845,p.13)
12 Inihi...1 Putu. (Purewa 1 1847,p.8)
Ko te utu mo te panui, erua hereni mo te inihi kotahi e noho ai nga kupu o te Panui. (Wan.1 2:14 1875,p.125)
inihuatanga insurance (n)
He tini ko nga whare papa ki Akarana, na reira ka whakanuia nga utu tau mo te inihuatanga. (MM2 5:14 1858,p.8)
kaata cart (adj)
Hanga he ara kaata ki nga awa katoa, ki Waihou, ki Waikato, ki Te Awa-a-te-Atua. (MM2 4:1 1857,p.5)
Kua riro mai nga kohatu me nga rino mo te Mira, i runga i nga kaata wira i hanga nei na te Maori. (MM2 4:6 1857, p.4)
Kia mohio ai nga tangata Maori, tenei te Hea Hoiho, te Paraire, te Hanehe Kaata, Hanehe Parau hoki. (MM2 2a:14 1862,p.20)
kaata cart (n)
E ono nga kaata whai taupoki, ko tahi tekau ma rua nga kau. (Maun.14b 1844,p.158)
Kawea atu etahi kaata ma koutou i e whenua o Ihipa mo a koutou tamariki. (CMS 2 1845,p.109)
Me te whai ano nga kau e to ana i te kaata. (CM1 1847, p.38)
Titiro ki ona kaipuke tima - ki ona kaata tima. (Whiteley 1847,p.30)
Whakanohoia ana ki runga ki te kaata. (CM1 1847,p.38)
No te kitenga i nga kaata a Hohepa hei tiki mai i a ia, katahi ka whakaae he tika. (Kareti 6 1852,p.29)
Ko te pikaunga tino taumaha kua mama i te kaata. (MM2 3:4 1857,p.5)
Muri iho ka tangohia e ratou te kaata. (MM2 7:17 1860, p.16)
Ka utaina mai ki te kaata, ka kawea mai ki tona kainga ki Moutoti. (MM2 2a:12 1862,p.9)
Ko te wehi tenei kei haere te kaata ke, te kaata wehi. (MM2 2a:5 1862,p.14)
I te whakapai hoki e tetahi rori hei haerenga mo nga kaata, kei pakaru i nga haere ki Nepia. (Wan.1 1:5 1874,p.18)
kaatatia to cart (vt)
Kahore e kaatatia te utanga o nga taonga ki tenei whare, ki tenei whare. Erangi he poti nga kaata. (Kareti 10 1856,p.17)
kaata tima steam cart (n)
I te whakapai hoki e tetahi rori hei haerenga mo nga kaata, kei pakaru i nga haere ki Nepia. (MM2 1:4 1855,p.14)
Ehara i te tima kaipuke nei. Engari he kaata tima, ko nga haerenga o ona wira kei runga i nga rino. (Kareti 10 1856,p.16)
kai kawenata testator (n)
I te mea hoki ka wai kawenata, e korerotia hoki te mate o te kai kawenata. (Pai.3 1837,p.304)
kai wakatakoto ture ? (n)
Na te tino Kai Wakatakoto Ture. Na te Kawana i mea kia taia. (KNT 3:11 1844,p.58)
kai wakatangi hapa harpist (n)
A heoi ano rongonga i roto i a koe ki te reo o te ai wakatangi hapa, ki to te hunga muhika. (Pai.3 1837,p.351)
kai wakatangi hapa supper (n)
A no ka mutu te hapa ka tango ia i te kapa, a ka oti te wakawetai. (Syd.7 1833,p.32)
Ko te karakia mo te hapa o te Ariki. (Syd.7 1833,p.23)
I te mea ka taka koe i te tina i te hapa ranei, kaua e karangatia ou hoa. (Pai.2 1835,p.42)
Mo te hapa o te Ariki. (Pai.9a 1840,p.1)
Hei aha te hapa tapu?. (Maun.7 1844,p.7)
He mea pai ranei kia noho atu nga tangata ki te hapa tapu?. (Maun.7 1844,p.8)
He aha nga pai o te Hapa a te Ariki ka riro nei i te tangata e kai tika ana?. (Kareti 2 1850,p.25)
He aha te tohu o waho i te Hapa a te Ariki?. (Kareti 2 1850,p.24)
Hei aha te Hakarameta o te Hapa a te Ariki?. (Kareti 2 1850,p.24)
Ko te aha atu kia rapua e te hunga e haere mai ana ki te Hapa a te Ariki?. (Kareti 2 1850,p.26)
No tehea takiwa i takoto ai te Hapa?. (Kareti 2 1850,p.24)
No reira matou i huihui atu ai ki te kai Hapa. (MM2 4:9 1857,p.8)
Kaua e tukua mai kia kai tahi i te Hapa. (Martin 3 1863,p.54)
kai whakatakoto ture lawgiver (n)
Ko Mohi te kai-whakatakoto ture nui o te iwi o Iharaira. (MM2 1:2 1855,p.23)
kaiwhakatangi hâpa harp-player (n)
Piki atu ana a Nero ki te ahurewa o tana whare, ratou tahi ko ana hoa puremu me ana kaiwhakatangi hâpa. (Pom.9 1894,p.77)
kai whiu hariata charioteer (n)
I tetahi rangi ka whakaomaoma hariata nga tangata o Teharonika. (MM2 1:1 1855,p.17)
kapata cupboard (n)
Kua riro etahi pu e rua, he mea puru i runga i te kapata. (Martin 1 1845,p.12)
karaunatanga crowning (n)
He parani kei te peke maui, i rite ki te karauna te ahua. (MM2 3a:6 1863,p.7)
Ko te Karaunatanga i a hehu Karaiti ki te potae tatara moa. (Pom.5 1893,p.39)
kata cart (adj)
Ka ahu ki te Whakarua i runga i te ara kata, ka tae ki Pukeruru. (MM2 7:14 1860,p.49)
kata cart (n)
Kahore, ko nga to kata, ko nga kuru kohatu o nga huarahi. (MM2 1:3 1855,p.54)
Haere ake nga kata me nga weikena, e toru tekau. (MM2 3:2 1857,p.14)
Ko to maua haerenga nei, i haere ma uta; i ma te hoiho, i ma te Kata, i ma te weikena hoki. (MM2 3:2 1857, p.13)
Whakanohoia ana e ratou te aaka a Ihowa ki runga ki te kata me te pouaka. (Pom.6 1879,p.387)
kata cutter (nautical vessel) (n)
Ko te ahua o taua poti koia tenei. He kata, ara he rakautahi, i tua ma te peita. (KNT 3:11 1844,p.58)
Ko te kata Piwara, 60 tana. (MM2 2:9 1856,p.15)
katamauhe customhouse (n)
Mea ana a te Kawana ki a Pomare ka wakakahoretia eia te Katamauhe. (KNT 3:10 1844, p.52)
kata-roira castor oil (n)
Tetahi atu rongoa tika hei hokonga ma koutou, he Kata-Roira. (Martin 4 1869,p.4)
katatanga cartage (n)
Haunga te katatanga o nga rakau, i taiepatia tetahi mara, a ruia ana, whakatokia ana ki te tini o nga hua whenua hei kai. (MM2 3a:4 1863,p.14)
katatia to cart (vi)
Te take i whakamahia ai ratou, he ahua kino no te pamu, he pakarukaru no nga taiepa, a na te 4 maero, e 5 ranei, te mamao o nga rakau ina katatia mai, hore he arawhata o nga awa, o nga repo. (MM2 3a:4 1863, p.14)
Katorikatanga Catholicism/Catholicity (n)
E wha ana tohu nui, ko te Kotahitanga, ko te Tapunga, ko te Katorikatanga, ko te Apotorikatanga. (Pom.8 1847,p.219)
E wha ana tohu nui, ko te Kotahitanga, ko te Tapunga, ko te Katorikatanga, ko te Apotorikatanga. (Pom.6 1879,p.277)
kawanata Bible (n)
Poto katoa nga whakamaoritanga o te Kawanata Tawhito. (Martin 3 1863,p.25)
kawanata covenant (n)
Ko aku toto enei o te kawanata hou. (Syd.7 1833,p.32)
Ko aku toto hoki enei, ko to te kawanata hou e wakahekea ana mo te tini, hei muru i te hara. (Syd.4 1833,p.50)
kawanatanga government (adj)
Ahakoa iwi hauhau, iwi Kawanatanga, He maori katoa tatou. (Wan.1 1:3 1874,p.9)
He tika ano ranei, kia mahia nga matauranga a nga tangata Kawanatanga, hei whakaranea moni ma ratou. (Wan.1 2:25 1875,p.302)
kawanatanga government (n)
Kaua hei tenei ra matou e tukua ki te hara, ki te kino, oti ko a matou hanga katoa kia waka tikaia ki tou kawanatanga. (Syd.2 1830,p.63)
Ina oti te wakangaro te kawanatanga katoa te mana katoa me te kaha. (Syd.7 1833,p.53)
Muri iho i nga tau e rua ka tukua mai a Pohia Petaha ki to Pirika kawanatanga. (Syd.4 1833,p.128)
Muri iho i tena nga merekara, me i reira nga homaitanga wakaoranga, nga wakakahanga, nga kawanatanga, nga tininga reo. (Syd.4 1833,p.164)
I runga i te kawanatanga katoa, i te mana, i te kaha. (Pai.1 1835,p.4)
Ekore e tukua e matou te wakarite ture ki tetahi hunga ke atu, me tetahi Kawanatanga hoki. (Pai.22 1837)
Ka wakanuia a Hataraka, a Mehaka, a Aperaneko, e te kingi, i roto i te kawanatanga o Paurona. (Pai.12 1840, p.14)
Ki runga ake i te kawanatanga katoa o Papurona. (Pai.12 1840,p.10)
Ka kitea te Painga o tau Kawanatanga, te pai o nga ture o te Kuini, ka tahi pea, ka wakarerea o ratou ritenga maori. (KNT 3:1 1844,p.3)
Kia pai to Kawanatanga kia aroha tetahi, ki tetahi. (KNT 3:2 1844,p.11)
I muri i a Hohua kihai i ata takoto he tikanga mo te kawana tanga o Iharaira. (CM1 1847,p.19)
Ka tika ai te Kawanatanga o to koutou motu. (Whiteley 1847,p.38)
Ko nga moni o taua whare tohu me waiho iho ki te Kawana tanga. (Bud.1 1847,p.12)
Me whakaae koutou ki te Kawanatanga o te Pakeha. (Whiteley 1847,p.38)
I a ia te Kawanatanga o tenei kainga, i mua atu o tona taenga mai ki Niu Tireni. (MM2 1:1 1855,p.15)
Kia penatia me ta te Kawanatanga e whakaritea nei. (MM2 4:13 1857,p.13)
Kia whakaae tatou ki ta te tokomaha kia kotahi ai tatou ki te Kawanatanga. (MM2 4:11 1857,p.3)
Ko nga whenua pea kua hokona atu ki te Kawanatanga ko nga whenua ranei kahore ano i hokona atu. (MM2 4:15 1857,p.4)
Tukua ki te Kawanatanga te ritenga mo tatou inaianei. (MM2 5:11 1858,p.4)
E tohe ana au ki te Kawanatanga kia whakaaetia e ratou tetahi whare mo matou i Poneke. (MM2 7:15 1860, p.21)
Haere ra, e to matou pukapuka, ki te Tari o te Kawana tanga. (MM2 7:1-2 1860,p.10)
Koia i mea ai taku whakaaro ma tatou tetahi taha o te Kawanatanga ma te Pakeha tetahi. (MM2 7:15 1860, p.3)
Kua tomo ahau ki te Kuinitanga, ki te Kawanatanga, ki te whakapono hoki. (MM2 7:13 1860,p.19)
Haere mai kia kite koe i te iwi kua oti mai ano imua hei tamariki mo te Kawanatanga, mo te Kuini hoki. (MM2 8:2 1861,p.9)
Kua kite hoki matou i roto i nga 'Karere Maori' i te rironga o te whenua i te Kawanatanga i mua. (MM2 8:1 1861,p.3)
21 o Maehe ka tae mai nga karere o te Kawanatanga ki a matou. (MM2 2a:9 1862,p.16)
Ko toku pai ko te ora i te Kawanatanga hei matua moku. (MM2 2a:2 1862,p.17)
No konei ka mahara matou kua he tenei whakaatu mai a te kawanatanga ki a matou. (Hoki 12:8 1862,p.2)
I tu ai hoki te kawanatanga o to tatou kingi. (Martin 3 1863,p.31)
E hiahia ana te Kawanatanga, ki te hanga i etahi tikanga mo te ako i nga tamariki a nga rangatira o te iwi Maori. (Wan.1 1:10 1874,p.59)
kawenata covenant (n)
Kia maharatia ai tana kawenata tapu. (Syd.7 1833,p.7)
Ko koutou nga tamariki o nga poropiti, me o te kawenata i meinga e te Atua ki o tatou tupuna. (Syd.4 1833,p.95)
Oti ra ka mau taku kawenata ki a koe. (Syd.4 1833,p.9)
I tauhou hoki koutou ki nga kawenata o te korero oha, kahore a koutou awangawanga, kahore a koutou Atua i te ao. (Pai.1 1835,p.5)
Kia wakaritea ai te mahi tohu i korerotia ki o tatou matua, kia maharatia ai tana kawenata tapu. (Pai.2 1835,p.6)
He kawenata ano hoki te marena. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
He kawenata ano tera a te Atua ki a Noa. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
He kawenata tena na te Atua ki a Aperahama. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
He whakariteritenga korero tenei mea te kawenata - he whakaaetanga atu, he whakaaetanga mai. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
Ko te mowhiti hei tohu mo taua Kawenata. (Maun.12(viii) 1846,p.3)
Ko te tohu o taua kawenata ko nga mea i patua, i tapahia e Aperahama. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
Ko te tohu o taua kawenata ko te aniwaniwa e koro whitiwhiti nei i runga i te rangi. (Maun.12(viii) 1846,p.2)
Kaua e whakaritea he kawenata ki a ratou. (CM1 1847, p.17)
Te hokinga mai o Mohi, me nga papa e rua o te kawenata i tona ringa. (CM1 1847,p.13)
Ko te Kawenata kua whakaritea ki a Te Rangitake, ekore au e pai, engari, ko te Kawenata kua whakaritea imua ki au, ka pai au ki tena (Te Ture o te Atua me te Ture o Te Kuini). (MM2 7:11-12 1860,p.14)
No te Kawenata ranei o Waitangi, nohea ranei tenei ture?. (MM2 7:15 1860,p.9)
Tenei taku ki a koutou, he kupu mo te Tiriti ki Waitangi, mo te kawenata e korerotia nei. (MM2 7:15 1860,p.4)
Whakakotahitia te Kawenata ki te Pakeha. (MM2 7:17 1860,p.16)
I tu ano te kupu ki Waitangi, hei reira nga runanga, hei te wahi ano i tuhituhia ai te Kawenata, i whakatuturumautia ai nga ture. (MM2 8:2 1861,p.10)
He utu hoki ma te Kawanatanga mo te korenga kihai i Mahia e ratou te Kura, Hohipera mo Ngaitahu pera me nga ritenga, kia rite ai ki nga tikanga o te Kawenata. (Wan.1 2:13 1875,p.112)
kawenata to make a covenant? (vi)
Kei waenga nei ia i a tatou, hei tuku mai i tana i kawenata ai, hei whakamana i a tatou inoi. (Maun.12(iii) 1846,p.7)
kawenatanga covenant (n)
Ka huihuia mai e Horomona nga kaumatua o Iharaira ratou ko nga rangatira katoa o te iwi, ki te kawe atu i te Aaka o te kawenatanga i roto i te pa o Rawiri. (Pom.6 1879,p.402)
kawenatatanga covenant (n)
Te Kai wawao mo tatou i te Kawenatatanga houtanga nei. (Mang.5 1845,p.68)
kawenatatanga testament (n)
Ko tenei kapa te kawenata hou i aku toto e ringihia ana mo koutou. (Pai.2 1835,p.59)
He Kawenata tau?. (Will.1844,p.190)
Ka kihitia e ia te Kawenata, hei tohu mona e wehi ana i te Atua. (Martin 1 1845,p.11)
Katoa nga mea o te Kawenata tawhito, o te Kawenata hou, kua taea e ratou te whakapono. (Wes.1 1846,p.10)
I motuhia mai hoki mo te karaihe korero kawenata e uiuia nei. (Col.4 1847,p.1)
Ko te Kawenata Tawhito, ko te Kawenata hou. (CM1 1847, p.3)
Ko te reo hoki tena i orokotuhia ai te kawenata hou. (Wes.2 1847,p.3)
Kia tangohia tikatia ano nga upoko o te Kawenata, me timata ki ta Matiu. (Col.3 1848,p.3)
He tahae ranei noku i te taonga o te Kooti i whakahau ai kia hopukia te wahine e korero nei hoki te Kawenata o te Oati. (Wan.1 1:4 1874,p.17)
kawenatatia to covenant (vt)
He whakawhiwhinga mai i te tangata ki nga mea i kawenatatia e te Karaiti kia homai. (Maun.12(viii) 1846,p.5)
kerewata ? (n)
Me ngaki i te puka, i te kereti, i te pi, i te kerewata, i te keha. (KNT 3:6 1844,p.26)
koata quarter (adj)
Pukapuka mo nga Maori e takoto ana i te Poutapeta ki Akarana, i te koata tau, i te 31 o Maehe, 1862. (MM2 2a:11 1862,p.16)
koata quarter (n)
Na te kore koata i te Ra, hei tirohanga kia tika atu ai te rere ki reira kihai hoki i taea te whai noa atu. (Govt.16 1852,p.14)
koko-nata coconut (n)
Na utanga, he panana, he orini, he koko-nata, he ararutu. (MM2 4:7 1857,p.7)
kokonata coconut (adj)
Hanga ana e te rangatira tetahi weti hei pauna i nga kai; he mata pitara te weti, he kopaki kokonata te pauna. (MM2 4:3 1857,p.5)
kokonata coconut (n)
Ko nga rakau katene, ko te kokonata, ko te hararuta. (MM2 1:2 1855,p.22)
Erangi kei nga wahi maroke, ko te kawhi, ko te huka-keni, ko nga rakau katene, ko te kokonata, ko te araruta. (Kareti 10 1856,p.6)
koronatanga coroner (n)
Tenei ano tetahi Apiha, Kai-whaka haere i te Ture; ko te Korona tona ingoa. (Auck.6 1858, p.vi)
koronatanga Fr. couronne (n)
I runga i tona matenga ko nga whetu kotahi tekau mar rua hei korona. (Pom.8 1847,p.380)
Ko te Koronatanga o Hehu Karaiti ki nga tataramoa. (Pom.6 1879,p.83)
koronatanga Koran (n)
I mea hoki ia ko te Korona, ara ko te pukapuka tapu o Mahometa, anake ano te pukapuka kia korerotia. (MM2 3:1 1857,p.14)
kororiatanga glorious (adj)
Ki tou tanumanga, ki tou aranga kororiatanga mai i te ana, ki tou kakenga ki runga. (Mang.6 1839,p.9)
kororiatanga glory (n)
A wakakite katoa ana i nga rangatiratanga o te ao, mete kororiatanga hoki o aua mea ki a ia. (Syd.2 1830,p.13)
I te wakapehapeha, i te kororiatanga teka, i te hangarau. (Syd.2 1830,p.64)
Kihai hoki a Horormona i tana kororiatanga katoa i kakahuria me te tahi o enei. (Syd.2 1830,p.20)
Ka matau hoki ratou ki te Atua, kihai ratou i wakakororia ki to te Atua kororiatanga. (Syd.4 1833,p.135)
Kia nui haere ai to koutou kororiatanga i a Karaiti Ihu. (Pai.1 1835,p.12)
E whakakite ana i te kororiatanga o ta Te Karaiti hahi. (Wes.2 1847,p.30)
Ko te kororiatanga o te hahi o Ihu Karaiti. (Wes.2 1847, p.28)
kuata quart (n)
6 hanaraweti heri, 200 kuata kupere. (MM2 5:25 1858,p.8)
kuata quarter (adj)
Kua ekaekahia nga wahi o te taone, ki tena tangata tona kuata eka ki tena tangata tona kuata eka. (MM2 7:15 1860,p.20)
kuata quarter (n)
He kuata witi mo te pene, etoru kuata pare mo te pene. (Pai.3 1837,p.340)
5 kau, 40 kuata piwhi 2 hipi. (MM2 6:12 1859,p.7)
kuata quarterly (adj)
Me whakakite mai ki te Kai-tiaki moni o te Koroni i nga takanga kuata o te Tau. (MM2 5:22 1858,p.2)
kuatamata quartermaster (n)
Ko nga taonga e mau i raro nei ki riro te hoko, me he mea e haere ana ki te Kuatamata o te hapu hoia 58 ui ai. (MM2 5:6 1858,p.5)
Maharata Maharatta (n)
Pera hoki me taua Mokuru Nui i rapu mai ki Ingarani hei whakaora i a ia, kei mate rawa ia i a Hinia ratou ko taua iwi, ko te Maharata. (MM2 5:13 1858,p.5)
marenatanga marriage (adj)
Ko te karakia marenatanga. (Syd.7 1833,p.46)
Whakakakahuria ia ki te kakahu marenatanga o te aroha. (Pom.8 1847,p.456)
Whakakakahuria ia ki te kakahu marenatanga o te aroha. (Pom.6 1879,p.62)
marenatanga marriage (n)
A tonoa atu ana pononga hei karanga i te hunga i meinga ki te marenatanga. (Syd.4 1833,p.42)
Me korero ake hoki au mo tetahi o nga kupu a Urupeni e ki nei, ko toku marena kei te here i oku whenua. (Syd.7 1833,p.47)
A kia penei koutou me nga tangata e tatari ana ki to ratou rangatira, i tona hokinga mai i te marenatanga. (Pai.2 1835,p.37)
Aua koe e hinengaro ki te mahi o te kikokiko i mua i te marenatanga. (Pom.1 1842,p.36)
He aha te Hakerameta o te Marenatanga?. (Pom.1 1842, p.44)
Ka marara ratou, puta noa ki tenei hakari ki tera marena tanga ranei. (Wilber.2 1843,p.4)
O te marenatanga o te hunga whakaaro ki te hunga whakaaro kore. (CM1 1847,p.5)
Te marenatanga ki tana wahine, ka haere mai e tahi tangata o te iwi o te wahine. (CM1 1847,p.24)
Te tahi o ona he ko tana marenatanga ki te tamahine a Parao. (CM1 1847,p.45)
I te marenatanga ka whakaae atu te kingi tona hoa kia kawea mai he minita i tona kainga ki Ingarani hei kai karakia mona. (Kareti 5 1851,p.7)
Kihai i taro, kua kitea te he o tera mahi, o te marenatanga o te hunga whakaaro ki te hunga Atua-kore. (Kareti 6 1852,p.9)
marenatanga kore (unmarried state?) (n)
Aua koe e hiahia ki te mahi o te kikokiko i te marenatanga kore. (Pom.8 1847,p.250)
mata mother (n)
I reira hoki a Mata Hemara me nga tamariki. (KNT 1:6 1842,p.25)
Tena ra koutou, a Mata Pitiroe me o tamariki. (KNT 3:2 1844,p.11)
Haere atu ra e Te Ianga e Mata, koutou ko a korua tamariki. (MM2 1:9 1855,p.16)
Me aha e Mata i te roa O te whenua, penei e reia Ana. (MM2 1:9 1855,p.16)
Na te Turuari Rangatira o te Manuao 'Panetora' ratou tahi ko Mata Paraone, me tana kaituhituhi me Kapene Tuari, i hoe mai ki uta i runga i tana poti. (MM2 1:7 1855,p.1)
E tai e Mata Warihi, tena koutou ko o tamariki. (MM2 3a:5 1863,p.8)
Haere ra e Mata, e! Haere i runga i te rangimarie, waiho iho nga hipi o to kahui i konei. (MM2 3a:5 1863,p.7)
Matana Mandans (n)
I te tau 1837, i pai ai taua mate, tona orokoputanga kei te kainga o nga Matana, kei rarotata i tetahi pa o nga Merikana. (MM2 6:9 1859,p.2)
minitatanga ministry (n)
Ka tahi ka tino rite tona minitanga. (Syd.4 1833, p.164)
A ka meaano, ka rite nga ra o tana minitatanga, ka hoki atu ia ki tana ware. (Pai.2 1835,p.4)
E ata whakaaro marire ana ia ki te tikanga o tenei minita tanga. (Wes.2 1847,p.15)
Mo te whakakahanga o te hunga tapu, mo te mahi o te minitatanga, mo te hanganga ake i te tinana o te Karaiti. (Wes.2 1847,p.11)
Ka tukua o matou tamariki ki te kura; ka tukua mai ko te Minitatanga. (MM2 7:15 1860,p.6)
moata mortar (n)
Me tiki ano e ia he moata ke, ka pani atu ai ki te whare. (Maun.14a 1844,p.95)
Ka meinga e ratounga pereke hei kohatu, me te uku ano hoki hei moata ma ratou. (CMS 2 1845,p.21)
nata nut (n)
Tetahi pama, tetahi honi, nga mea kakara, tetahi mora, nga nata, me nga amona. (Mang.1 1840, p.38)
Natari Nazarites (n)
E whakamotuhake te tangata te wahine ranei i a ia, e puaki i a ia te ki taurangi, ta te Natari, mona kia whaka-motuhaketia ma Ihowa. (Maun. 14b 1844,p.155)
Neamataite Naamathite (n)
Ko Iraipaha te Timanaite, ko Pirirara te Huhaite, Ko Howhara te Neamataite, kua mea hoki ratou kia haere ki te tangi ki a ia. (Wes.10 1843, p.3)
paata pot (n)
Hurihia ana e ratou ki nga mira, i tukia ranei ki te kumete, a tunua ana e ratou ki nga paata, hanga ana hoki hei keke. (Maun.14b 1844,p.172)
Kahore ana mea; ko tetahi paata hinu anake. (Kareti 9 1849,p.19)
Ka tahi a Eraiha ka mea atu kia ringitia te hinu ki roto ki aua paata. (Kareti 9 1849,p.19)
Ka rite ano hoki nga paata i roto i te whare o Ihowa ki nga peiehi i mua i te aata. (Kareti 12 1856,p.570)
He Pekene, he Aporo maroke, he Ika maroke, he Ika kohi ki te Paata. (Wan.1 2:31 1875,p.411)
pairata pilot (adj)
Taro, pairata...2 0 0 te rau. (MM2 1:1 1855,p.12)
pairata pilot (n)
Kaua koe e wehi ki te kaiwaka, ma te Pairata te whakaaro ki tena. (MM2 1:8 1855,p.7)
Paoratanga (Paul's claim?) (n)
Ki au ia kua riro Taurarua ki te Kuini; na konei au i mea ai kahore he Paoratanga i runga i taua whenua. (MM2 7:14 1860,p.14)
papatai'ho to baptise (vt)
E papatai'ho ana koe ki te aha, mehemea ra e hara koe i te Karaiti, e hara i a Iráia, e hara i te poropiti. (Syd.1 1827,p.14)
I meatia enei mea ki Pitapara ki tawahi atu o Iorano, ki te wahi i papatai'ho a Ioani. (Syd.1 1827,p.14)
Ka mea, e papatai'ho ana a hau ki te wai. (Syd.1 1827, p.14)
Koia hau i haere mai ai, a e papatai'ho nei hau ki te wai. (Syd.1 1827,p.14)
Ko ia tenei e papatai'ho ana ki te Wairua tapu. (Syd.1 1827,p.15)
papataiho to baptise (vt)
Na ko ia i tono mai ki a hau kia papataiho ki te wai. (Syd.1 1827,p.15)
parata brother (n)
Ka maua mai e ia a te Wiremu Parata, e noho mai nei i to matou kainga. (MM2 7:14 1860,p.29)
Ko Eriehera hoki i kawe ai ki nga parata me te matua wahine o Repeka i nga aroha papai hoki. (Pom.3 1860, p.18)
Rongo ana a Rapano te parata o Repeka, i nga korero nana. (Pom.3 1860,p.17)
Kahore, ra o Hura Makape me ona parata i whakamaimoa ki te nuinga o a ratou hoa riri. (Pom.6 1879,p.433)
Na kei te rere ke rawa te kaha i whakawiri-naki ai a Hura Makape me ona parata, no reira i kaha ai te toko iti ki te tokomaha. (Pom.6 1879,p.432)
paremata parliament (n)
Kua whai runanga te iwi i konei - ko te Paremata ra hoki kua kiia atu ra. (MM2 2:12 1856, p.11)
Ina hoki ka rua-tekau-ma-tahi tau i tu ai te Paremata. (Wan.1 1:3 1874,p.9)
E rite ana ki nga kupu inoi e kawea atu nei e nga iwi ki nga mema o nga Paremata. (Pom.5 1893,p.172)
paremata parliamentary (adj)
I te wa i ngaro ai a Te Hiana Roia ki tana mahi Paremata. (Wan.1 3:32 1876,p.338)
paremata plymouth? (adj)
parimata parliament (n)
Ka mate te Kingi, karangatia ana e te runanga te Parimata ki te oati tika ki to ratou Piriniha. (MM2 2:12 1856,p.8)
pata butter (n)
I te pata o te kau, i te waiu o nga hipi, me te ngako hoki o nga reme. (Pai.15a 1840,p.129)
Ekore ia e kite i nga awa, i nga waipuke, i nga awa o te honi me te pata. (Wes.10 1843,p.22)
Kua kurukuruwhatutia ahau, ano he pata pakeke. (Wes.10 1843,p.11)
Katahi ratou ka mohio ki te mahi waiu-kau, hei pata, hei tiihi. (Kareti 8 1850,p.12)
pata to become butter (vi)
Ekore e roa ko te nuinga kua pata, ko te waiu e toe ana, hei kai tena ma nga poaka. (Martin 4 1869,p.23)
patama fathom (n)
pata pakeke cheese (n)
Katahi ratou ka mohio ki te mahi waiu-kau, hei pata, hei tiihi. (MM2 2:4 1856,p.14)
pata pakeke pot (n)
He maha hoki era atu mea kua riro mai kia puritia e ratou, nga horoinga kapa, pata, me nga mea parahi, me nga nohoanga. (Pai.3 1837,p.56)
E tatangi ana nga pata i roto i te kaho. (Will.1844, p.133)
Tae atu ia ki te puna, ka ka ia i tona pata ki te wai. (Pom.3 1860,p.16)
patara bottle (n)
I te tuatahi ano ka whakakiia ko te Patara wai, ka waiho i te taha pu o taku moenga takoto ai. (Govt.16 1852,p.50)
paunatanga scales/balance (n)
Mehemea i tino paunatia taku tangi, me toku pouritanga kia hapainga tahitia ki te paunatanga!. (Wes.10 1843,p.6)
He tahae puku te huna ki nga hoko, mo te paunatanga, mo te nuinga, mo te ahua o te mea e hokona ana. (Pom.8 1847,p.247)
Kua whakaae koutou ki te tika o ta matou paunatanga i nga witi, i nga taewa, i nga mea katoa. (MM2 7:18 1860, p.32)
peramata parliament (n)
Kia Pootitia atu he Mema maori, mehemea e whai tikanga ana te Peramata ki tenei tikanga. (Wan.1 1:3 1874,p.9)
pihopatanga bishopric (n)
Ka mate te Popi o Roma, a, ka karangatia a 'Kerekore' ki te tino pihopatanga; a, ka waiho ia, hei Popi. (KNT 4:8 1845,p.30)
E toru nga turanga Ariki i hanga e Hehu Kerito hei pupuri i nga ritenga o tana Hahi: ko te Popatanga, ko te Pihopatanga, ko te Pirihitanga. (Pom.9 1894,p.44)
Ki nga Iwi Maori katoa o te Pihopatanga o Waiapu. (Misc.5 1899)
piringa kaata spring cart (n)
Mo te Piringa Kaata kotahi hoiho e toru herengi. (Wan.1 2:31 1875,p.411)
piringi kaata spring cart (n)
Mo te Hanihi Paki, Kiki, Toki Kaata, Piringi Kaata, Terei, Parau hoki, Peke Tera hoki. (Wan.1 2:13 1875,p.111)
poaratanga poverty (n)
Ka pai ia ki te poaratanga, ki nga mea e pakeke ki te tinana. (Pom.3 1860,p.163)
pomanatanga 'poverty'? (n)
Ka riro te pakeha heoi ano, ka hoki to koutou whenua ki tona rawakoretanga ki tona taurekarekatanga, ki tona pomanatanga. (KNT 3:9 1844, p.49)
Popatanga Papacy (n)
E toru nga turanga Ariki i hanga e Hehu Kerito hei pupuri i nga ritenga o tana Hahi: ko te Popatanga, ko te Pihopatanga, ko te Pirihitanga. (Pom.9 1894,p.44)
poti kata cutter (n)
Ka ki atu a te Commodore Burnett kia tkutukua te poti kata. (MM2 3a:2 1863,p.14)
rama hapakatanai Aram. lama sabachthani (= why hast thou forsaken me?) (phr)
rama hapakatani Aram. lama sabachthani (= why hast thou forsaken me?) (phr)
rama hapatani Aram. lama sabachthani (phr)
A i te iwa pea o nga haora ka karanga a Hehu ki te reo nui, ka mea: Eri, Eri, rama hapatani? ara: E taku Atua, e taku Atua, he aha i whakarere ai koe i au?. (Pom.8 1847,p.166)
rata lath (n)
16 tana pou whare, 11,000 rata, 2260 pou me nga kaho taiepa. (MM2 6:17 1859,p.7)
Ratakia Latakia (n)
He mea tapatapahi aua tu tupeka nei e te Paraiti, i penei te ahua me te tupeka Ratakia o tawaahi. (Wan.1 2:19 1875,p.208)
ratanama laudanum (n)
Ko te tangata ka kape i ta te Ture, ka whangai i tetahi atu tangata ki te rongoa Kororohama, Ratanama ranei. (Auck.6 1858,p.11)
ratari letter(s) (n)
Ka karanga ia ki nga tamariki, kua mau ki te ratari, wakararangitia ana ratou ka tahi ia ka wakaari atu i te ratari ki a ratou. (KNT 1:5 1842,p.21)
rehinata resident (n)
Me korero e ahau nga mahi a te Piri tohi Rehinata i mua. Ka noho ko te Poihipi, a ka mahia te Tiriti ki Waitangi, hei whakaora mo matou. (MM2 2a:2 1862,p.17)
reparatanga leprosy (n)
A wakatorona atu ana e Ihu tona ringa, wakapa atu ana ki a ia, ka mea, E pai ana a hau; kia ma koe. A ma iho ana i reira tana reparatanga. (Pai.3 1837,p.11)
repata leopard (n)
Ko nga tane i haehaea e nga repata e nga pea. (Martin 3 1863,p.21)
reperatanga leprosy (n)
Kei te piri tonu tetahi wahi o te reperatanga; ka kitea ano nga pukupuku, e tipu ake ana. (Tract 2v 1879,p.3)
rewaiatana leviathan (n)
E ahei ranei koe te huti i rewaiatana ki te matau?. (Wes.10 1843,p.46)
rewiatana leviathan (n)
Ko koe hei wahi i nga matenga o rewiatana, a e hoatu ana i a ia hei kai ma te iwi e noho ana i te koraha. (Pai.9 1840,p.60)
riparatanga leprosy (n)
Kia ma koe; a ma iho ana i reira tana riparatanga. (Syd.2 1830,p.23)
Ko te pononga korero teka o te poropiti, a wakapangia ana ia ki te riparatanga, kihai rawa nei i taea te rongoa. (Syd.7 1833,p.69)
ripenetatanga repentance (n)
Kia tika hoki te ripenetatanga e nga keritiano katoa. (Pom.1 1842,p.41)
Ko te Iriiringa, ko te Kowiremahio, ko te Eukaritia, ko te ripenetatanga, ko te Eketema Ukehio, ko te Oretinahio, ko te marenatanga. (Pom.1 1842,p.43)
Ko te meatanga o te ripenetatanga. (Pom.1 1842,p.54)
No reira ka wakakinoa te ao ki te tangata hei utu mo tana hara, hei ritenga hoki mo tana ripenetatanga. (Pom.1 1842,p.34)
No te mea i nga ra i a Noa kahore he ripenetatanga i reira. (MM2 7:17 1860,p.31)
Me whakakite nui e koe etahi tohu e mohiotia ai tou ripenetatanga. (Martin 3 1863,p.56)
roiatanga (legal matters?) (n)
Koia koutou e mahi mai na i te ora mo matou mo te iwi mate, me nga Roiatanga, i te mea kua waiho koutou hei Takuta whakaora mo matou. (Wan.1 3:38 1876,p.394)
tangata pooti elector/voter (n)
Ki nga tangata pooti i te takiwa pooti i Nepia. (Wan.1 2:31 1875,p.410)
tangata purei actor (n)
He tangata purei a Kenehi no roto i nga tiata o Roma. (Pom.9 1894,p.150)
taranata talent (n)
Ka timataia te komiti, arahina mai ana ki a ia he tangata, te kau nga mano taranata o tana rangatira kei a ia. (Syd.4 1833,p.37)
Engari, nga mea tokorua, i mahi i o raua taranata, hoki rawa mai to raua Rangatira, kua tekau o tetahi, kua wha o tetahi. (Bud.1 1847,p.8)
Kihai a te Karaiti i whakapai ki te pononga, nana tona taranata i tanu ki te whenua. (Bud.1 1847,p.8)
tarenata talent (n)
A kua timata ia te whakariterite, kua kawea mai ki a ia te tahi o ana pononga, ko tahi tekau mano tarenata ona kei a ia. (Pom.8 1847,p.100)
tatakuna ? (n)
He Hoiho a Tiuka kua riro i a ia nga moni whakakitekite mo nga Hoiho tino pai o tenei Porowini, mo nga tau e rua, koia te tatakuna ai tona kawei matua. (Wan.1 2:20 1875,p.228)
tatau-a-reta letters (vt)
tatau-a-reta to spell (vt)
I taea e te nuinga te tatau-a-reta me te whakahua tika nga kupu reo Pakeha. (MM2 3:4 1857,p.7)
tatau-a-reta type (vt)
teratanga sale (n)
He Tera i kore - ko te hoe anake ano. (MM2 7:15 1860,p.8)
Na kua tae mai au, kua kite au i te teratanga. (MM2 7:15 1860,p.8)
tiata theatre (n)
He tangata purei a Kenehi no roto i nga tiata o Roma. (Pom.9 1894,p.150)
toki kaata dog cart (n)
Mo te Hanihi Paki, Kiki, Toki Kaata, Piringi Kaata, Terei, Parau hoki, Peke Tera hoki. (Wan.1 2:13 1875,p.111)
wahinatanga virginity (n)
Kua kaumatuatia ia, e witu ona tau i noho ai ia ki tona tahu no tona wahinatanga. (Pai.2 1835, p.8)
wakaanatematanga anathema (= curse) (n)
A muri iho ka korerotia e ia nga kupu katoa o te ture, te wakapainga me te wakaanatematanga, rite tahi ki nga mea katoa ituhituhia ki te pukapuka o te ture. (Pai.16 1840,p.21)
wakakawenata to make a covenant (vt)
Huihuia mai ki a hau oku hunga tapu kia rapopoto; a ratou ra kua wakakawenata ki a hau ki te patunga tapu. (Pai.9 1840,p.40)
wakaminitatanga minister (n)
Te Pere, Te Minita, ara, Te Tumuaki mo nga Mahi Maori. (Govt.11 1863,p.1)
Ka tuku tahi atu ai ki te Minita mo te taha maori. (Martin 2 1872,p.11)
Kia tu he Kaunehera maori mo nga Porowini katoa hei whakahaere i raro i te Paremata Nui o Aotea, kaore i whakaaetia e aua Minita. (Wan.1 1:3 1874,p.9)
wakaminitatanga ministration (n)
Ko te wakaminitatanga o te Iriiringa mo te Tamariki, kia meatia nuitia i te Hahi. (Pai.9b 1840, p.163b)
wanata walnut (n)
285 peke papapa, 511 peke witi, 100 peke wanata. (MM2 6:18 1859,p.7)
wata Lat. votum (n)
He aha te wata? Ko te kupu kua tino whakaaroa e te tangata a kua puta ki te Atua mo te tahi mea pai. (Pom.8 1847,p.238)
Kia whakaritea nga wata i meatia ki te Atua, kia whaka-rerea nga ritenga he mo te karakia. (Pom.8 1847,p.viii)
Wata. Oati ki te Atua, ki te Hahi ranei. (Pom.5 1893, p.212)
watataiti 'watertights' (n)
6 Pouaka Puutu - He Watataiti me nga tini puutu katoa. (Wan.1 2:14 1875,p.135)
whakahoiatanga enlistment/calling up (n)
E rongo ana matou kua rapurapu te whakaaro o nga hoa tangata maori ki te whakahoiatanga o te pakeha i Akarana nei, ara, ki te whakaturanga o te Miritia, ki to te pakeha reo. (MM2 3:3 1857,p.4)
whakakawenatatia to publish (vt)
E hoa e te Kawana, ki te tae atu ki a koe tenei reta a matou, whakakawenatatia ki te nupepa, kia kitea ai e tera, e matou hoki, e nga tangata o Te Waipounamu. (MM2 2a:15 1862, p.16)
whakataone settlement as town (n)
I te 29 o Hanuere, ko te ra hoki tenei i timata ai te whakataone a Akarana e te Pakeha. (MM2 3:1 1857, p.3)
Whare Paremata basement? (n)
Ka tangohia nga papa o te paremata, kawea ake ana ki te papa takatakahi. (MM2 1:2 1855,p.4)
Whare Paremata Parliament (n)
Ka tukua atu ki nga Mema o te Whare Paremata. (Wan.1 3:38 1876,p.395)
