A grey background indicates that citations were written by Māori.
epara imperial (adj)
Nga rangatira wahine hoki o te nohoanga Epara. (MM2 1:2 1855,p.19)
Epara Emperor (n)
Kua oti te ta ki te reo Maori nga kupu mo Pita te Nui, tetahi 0 nga Epara whakahara o ia whenua. (MM2 1:1 1855,p.16)
Ko Herota i mana ai ki raro o te manatanga nuitanga o Tiperio e Epara no nga Romana. (Pom.3.1860,p.160)
Eparatanga Empire (n)
I muri tata iho o te karakiatanga nui i te whare Karakia o te Epera, ka whakapuaretia nga tatau o reira, ki te ruma anga ki te torona, a, ka haere atu te hapu o te mea tatata ki te Eparatanga. (MM2 1:2 1855,p.18)
Poto ake nei te eparatanga o taua tangata. (MM2 3a:6 1863,p.7)
Emepara Emperor (n)
I te wa e tu ana ko Otawiano Akuhata hei Emepara ki Roma. (Pom.9 1894,p.17)
hepara pastoral (adj)
He kupu whakarite tenei e whakamohio ana ki te tikanga mahara o nga Hepara Epikopo o te Hahi. (Pom.3 1860,p.vi)
Otira kihai rawa ratou i pai ai ki te whakarongo ki a ratou kupu hepara, engari ka tutu, ka whakatoi, ka whakamate rawa ratou i nga Porowhete o te Ariki. (Pom.3 1860,p.105)
hepara shepherd (adj)
Ka peia atu i Ihipa aua kingi hepara. (MM2 2:9 1856,p.8)
He mahi hepara ta matou. (Pom.3 1860,p.54)
Nana i tango tona tokotoko hepara. (Pom.3 1860,p.86)
hepara shepherd (n)
E wehea e ia te tahi i te tahi, me ta te hepara wehewehe i te hipi i te koati. (Syd.4 1833,p.48)
Ki ta Pita ko wai te tino hepara?. (Maun.7 1844,p.8)
E whakakotahitia te kainga, kotahi ano hoki te hepara. (Wes.2 1847,p.10)
Ko te hepara mo tatou, e nga iwi katoa, ko te Karaiti anake, ahakoa Pakeha, Maori ranei. (MM2 7:19 1860,p.12)
Ka Ae koe hei hepara mo nga hipi, nau ano i whangai nga tarutaru o te kaari mo nga hipi. (MM2 2a:5 1862,p.7)
Ka kite au i te mara nui, ka kite ano hoki au i te Hepara. (Martin 3 1863,p.19)
Ko Ia te hepara, ko tatou nga hipi. (Martin 3 1863,p.68)
Tahuri mai o koutou taringa e nga Rangatira, ko te Wananga hei Hepara; Otira, tena koutou e mea, e te Wananga, kei whea tou wikitoria?. (Wan.1 1:10 1874,p.60)
Na to tatou Hepara tapu i whakatau kia penei. (Pom.5 1893,p.xi)
heparatanga 'guidance' (n)
Na Hehu Kerito ano i mea hoki ai: ko ia e noho i tona tino Heparatanga i nga ra katoa tae noa ki te mutunga o te ao. (Pom.3 1860,p.174)
Na to tatou Hepara tapu i whakatau kia penei. (Pom.3 1860,p.162)
Tena hoki ko te heparatanga o te Hahi te tino ako, ko te Pukapuka tapu ora. (Pom.3 1860,p.169)
Tenei te ingoa mo ratou, na, ko nga heretiki me nga kimatiki, ara, he hunga turi ratou ki te mana ako o te Hahi, ki tona heparatanga ranei, ki te ako ano o te whakapono ranei. (Pom.3 1860,p.171)
I a ia e tuku ana i ana reme me ana hipi ki te heparatanga o tana Apotoro nui. (Pom.9 1894,p.44)
kai tiaki temepara temple-keeper (n)
E nga tangata o Epeha, ko tehea tangata ekore e mohio, ko te pa o nga tangata o Epeha te kai tiaki temepara o te atua nui a Riana?. (Pai.3 1837,p.187)
Kuru Tepara Good Templar (n)
Ko ahau ko te Peka mahi Rohi ma nga Kuru Tepara, ka mea atu nei ki te Iwi Maori he hoko taku i te taro pai rawa. (Wan.1 2:35 1875,p.444)
Pepara Biblical (adj)
Ka pera hoki te hunga i hiahia ai inamata te hanga i te ture Pepara. (Pom.1 1842,p.20)
repara leper (n)
E wakaorangia ana nga repara. (Pai.2 1835,p.20)
He tokomaha hoki nga repara i Iharaira. (Pai.2 1835,p.13)
I te oranga o te repara i tahuri mai nei, i koropiko nei ki a Ihu, ko te whakapono ano te mea, ki ta te Karaiti, i ora ai ia. (Maun.12(i) 1846,p.3)
repara leprosy (n)
A haere wakarere ana te repara i a ia. (Pai.2 1835, p.15)
A ka mea ano, i a ia te tahi o nga pa, na, he tangata kapi katoa i te repara. (Pai.2 1835,p.14)
repara leprous (adj)
Haere mai ana tetahi tangata repara. (Pai.9b 1840,p.40b)
reparatanga leprosy (n)
A wakatorona atu ana e Ihu tona ringa, wakapa atu ana ki a ia, ka mea, E pai ana a hau; kia ma koe. A ma iho ana i reira tana reparatanga. (Pai.3 1837,p.11)
reparatia to become leprous (vt)
Te unuhanga mai ano; re! kua reparatia tona ringaringa, koia ano me te hukarere. (Pai.14 1840,p.9)
temepara temple (n)
A kitea ana e ia i roto i te temepara nga kai hoko okiha, hipi kukupa, me te kai hohoko moni e noho ana. (Syd.2 1830,p.33)
Ka arahi te Rewera i a ia ki te pa tapu, wakatu ana i a ia ki runga ki te keokeonga o te temepara. (Syd.2 1830,p.12)
Na! ki ano koutou i matau ko to koutou tinana te temepara o te Wairua Tapu i roto i a koutou. (Syd.2 1830,p.51)
Wawahia rawatia tenei temepara, a kia toru ra maku e wakaara. (Syd.2 1830,p.33)
Kei tenei wahi a ia e rahi ke atu i te temepara. (Syd.4 1833,p.26)
Ko ratou e mahi ana ki nga mea tapu e kai ana i nga mea o te temepara?. (Syd.7 1833,p.26)
E nui haere ana hei temepara tapu mo te Ariki. (Pai.1 1835,p.5)
Ka taka te rota mona kia tomo ki te tino o te temepara. (Pai.2 1835,p.3)
No te toto o Epera, tae noa ki te toto o Hakaraia i patua i te takiwa o te ata o te temepara. (Pai.2 1835,p.35)
Ka titiro atu ano ahau ki tou temepara tapu. (Pai.12 1840,p.30)
Kua tangohia nei e Nepukaneha tona matua no roto no te temepara i Hiruharama. (Pai.12 1840,p.18)
Tona kanohi te 'werikorikotanga i roto i taua temepara, kua riro atu na ia ki te noho ki reira. (Wilber.3 1845, p.33)
A haere ana ki te temepara, ki te ui i te tikanga o tena mea. (Maun.12(vii) 1846,p.2)
Hei mea hoki e taunga ai ki ana karakia, ki tona temepara, ki ana mea i whakaaria mai e ia ma ratou. (Maun.12(viii) 1846,p.3)
Ka hanga ko te Temepara ki te kohatu, hei whare karakia tuturu. (Maun.12(vi) 1846,p.1)
Mutu pu nga patunga tapu a nga Hurai, kore ake to ratou Temepara. (Maun.12(vi) 1846,p.6)
Na te aha i hoki mama ai te ngakau o te pupirikana i tana inoinga i te temepara. (Maun.12(v) 1846,p.5)
E tapu ana hoki te temepara o Te Atua, ko taua temepara hoki koutou. (Wes.2 1847,p.6)
He temepara te tinana o te tangata whakapono no te Wairua Tapu!. (Whiteley 1847,p.21)
I runga i Maunga Moria te turanga o e temepara i te taha ki te rawhiti o Hiruharama. (CM1 1847,p.44)
Ka wawahi i te temepara o te Wairua Tapu. (Whiteley 1847,p.22)
Kia oti ra ano te temepara i mea ai ia kia hanga e ia. (CM1 1847,p.39)
Ka mau ki te hoari, ka eke ki runga ki te hoiho, ka oma atu ki te temepara o te whakapakoko. (Kareti 5 1851,p.12)
E kore te temepara nui e pau i te whare Maori, no te mea he whare nui te whare Pakeha. (MM2 7:18 1860,p.8)
Ko te temepara me waiho kia tu ana. (Martin 3 1863, p.5)
tepara stable (adj)
He makete Hoiho aana, i nga Hatarei katoa, kei te whare tepara nui i Nepia. (Wan.1 2:13 1875,p.110)
tepara stable (n)
Ka korerotia e Reari te whakatapoko-ranga o te kuao hoiho ki roto ki te tepara, ara, ki te whare hoiho. (MM2 6:2 1859,p.3)
A tonoa ana te akonga ki te tepara ki te miri i taua Hoiho. (Wan.1 1:10 1874,p.56)
tepara table (n)
E kore e hei i a koutou te tango i to te Ariki tepara me te tepara o nga rewera. (Syd.4 1833,p.162)
He tepara wika. (Purewa 1 1847,p.7)
I whakatakotoria enei taro ko tahi tekau ma rua i tenei hapati i tenei hapati ki runga ki te tepara. (CM1 1847, p.14)
