A grey background indicates that citations were written by Māori.
kingi king (n)
Ae, he kingi nui i nga Atua katoa. (Syd.2 1830,p.57)
E Ihowa, wakaorangia te Kingi. (Syd.2 1830,p.61)
E Rapi, ko koe ano te tama a te Atua, ko koe ano te kingi o Iharaira. (Syd.2 1830,p.32)
Kahore matou i reira wakatupu kingi noa koutou. (Syd.2 1830,p.47)
Kaua ana hoki ki Iruharama, mo te mea ko te pa ia o te Kingi nui. (Syd.2 1830,p.17)
Na Hehi a Rawiri te kingi. (Syd.2 1830, p.7)
A ka tonoa mai nei a hau e te Kingi kia noho ki to koutou kainga. (Syd.6 1833,p.7)
E kino ana te Kingi ki nga mahi kino o ana tangata ki te hunga o Nu Tirani. (Syd.6 1833,p.4)
Ka arahina koutou ki nga kawana, ki nga kingi moku. (Syd.4 1833,p.24)
Ko ia nei te tahi o nga tino kai tuhituhi o te Kingi o Ingarani. (Syd.6 1833,p.3)
Ko koe ra nei te Kingi o nga Hurai?. (Syd.4 1833,p.86)
E kore matou e pai ki tenei tangata hei kingi mo matou. (Pai.2 1835,p.52)
Ka mea ai matou ki te Kingi kia waiho hei Matua ki a matou i to matou tamarikitanga, kei wakakahoretia to matou Rangatiratanga. (Pai.22 1837)
Ka mea matou, kia tuhituhia he pukapuka, ki te ritenga o tenei o to matou wakaputanga nei, ki te Kingi o Ingarani. (Pai.22 1837)
E Ihowa te Atua, e te Kingi o te rangi. (Pai.9a 1840,p.1)
E korero atu ki te aroaro o te kingi. (Pai.12 1840,p.9)
E te kingi, ko koe ano ia, kua nui a kua kaha ano hoki koe. (Pai.12 1840,p.16)
He kupu kaha te wakahauhau ta te kingi. (Pai.12 1840, p.13)
Ka arahina mai e ratou anei tangata ra ki te aroaro o te kingi. (Pai.12 1840,p.12)
Ka kite te kingi i taua ringaringa i tuhituhi iho ra. (Pai.12 1840,p.19)
Ka wakanuia a Hataraka, a Mehaka, a Aperaneko, e te kingi, i roto i te kawanatanga o Papurona. (Pai.12 1840, p.14)
Na konei ratou i tu tonu ai ki te aroaro o te kingi. (Pai.12 1840,p.5)
Nepukaneha te kingi. (Pai.12 1840,p.11)
Nga kai a te kingi. (Pai.12 1840,p.4)
Te kingitanga a Hehoiakima, te kingi o Hura. (Pai.12 1840,p.3)
Kei waenga pu i a ratou nga hoia o te Kingi e wanga ana. (Wilber.2 1843,p.2)
He hoa riri au no te kingi. (Wilber.3 1845,p.5)
Kei runga pea kei te torona nei, te kingi e noho ana. (Wilber.3 1845,p.32)
He kingi atawhai i ana tangata. (Maun.12(iv) 1846,p.4)
He pera me nga tangata e tonoa ana e te tahi iwi, e te tahi kingi ranei, ki te tahi atu iwi, ki te tahi atu kingi ranei. (Maun.12(iv) 1846,p.1)
I kitea noatia iho e ia he kingi nui a te Karaiti, he Kai-whakaora mo te tangata. (Maun.12(v) 1846,p.2)
Ka tukua katoatia mai nga tikanga ki to tatou kingi ki a te Karaiti. (Maun.12(vii) 1846,p.7)
Ki ta nga kingi o te ao. (Maun.12(iv) 1846,p.6)
Na te Whakapono i toa ai a te Atua tamariki i nga kingi, i mahi ai i nga mahi tika, i whiwhi ai ki nga mea pai. (Maun.12(i) 1846,p.4)
A ko nga kingi o te whenua ko nga tangata nunui, ko nga tangata taonga. (Whiteley 1847,p.25)
Hei kingi i muri i a Rawiri. (CM1 1847,p.43)
He kingi a Kuhana-rihataima no Mehopotamia. (CM1 1847,p.20)
I te aonga ake ka whakawahia pukutia a Haora e ia hei kingi. (CM1 1847,p.30)
Ka kake a Rawiri hei kingi nui. (CM1 1847,p.39)
Ka korerotia e Ihowa te whakatakanga o tana tamaiti hei kingi. (CM1 1847,p.45)
Ka meinga a Rawiri hei kingi e tona iwi ake, e Hura. (CM1 1847,p.37)
Ka meinga tana tama a Apimereke hei kingi e nga tangata o Hekeme. (CM1 1847,p.22)
Ka tahi ka mea te kingi, 'Tikina atu he hoari maku'. (CM1 1847,p.44)
Ka whawhai mai nga kingi o tera whenua a Oka, a Hihona. (CM1 1847,p.15)
Ko ia te Kingi o nga kingi, ko ia te Ariki o te rangi o te ao. (Whiteley 1847,p.17)
Ko Ihu Karaiti, te Kingi o te Rongo Mau. (Whiteley 1847, p.44)
Ko Ihu Karaiti tona Kingi. (Whiteley 1847,p.46)
Ko Naaha kingi o nga Amoni. (CM1 1847,p.29)
Ko Rawiri ko te kingi o nga Hurai ko te tupuna o Ihu Karaiti. (CM1 1847,p.26)
Kotahi rawa ano tino Kingi o taua rangatira-tanga. (Wes.2 1847,p.11)
Kua mate noa ake ano hoki te kingi i atawhaitia ai a Hohepa. (CM1 1847,p.10)
Naku koe i whakawahi hei kingi mo Iharaira. (CM1 1847, p.40)
Nga taonga nunui katoa o nga kingi katoa. (Whiteley 1847,p.18)
A i a ia e tiaki hipi ana, ka whakanuia ake ia hei kingi. (Kareti 3 1849,p.15)
Ko te kingi i wahi iti i whakakaraitiana-tia. (Kareti 3 1849,p.19)
Ko te Kingi nui o Roma, ko te rangatira o te ao. (Kareti 3 1849,p.17)
Ko te kingi o Ihipa. (Kareti 3 1849,p.14)
Ko te kingi whakakake o Papurona. (Kareti 3 1849, p.16)
Arahina atu ana te manuhiri me te hari ano ki te aroaro o te Kingi. (Wilber.1 1850,p.21)
Ko to tatou kingi Ia. (Kareti 2 1850,p.7)
Ka tupu he kingi no tetahi iwi o te Sakona. (Kareti 5 1851,p.7)
Ko te kingi ka iriiria me ona tangata he tokomaha. (Kareti 5 1851,p.9)
Koia ranei, ko koe hei kingi mo matou, hei rangatira ranei koe mo matou?. (Kareti 6 1852,p.21)
Ahakoa tini nga kingi o tenei ao, kahore matou e pai ki a ratou. (MM2 5:4 1858,p.17)
Kei te whakahe ahau ki te Kingi Maori ka tu nei. (MM2 5:11 1858,p.4)
Ki ta raro nei hei matua. Ki ta runga na hei Kingi. (MM2 7:15 1860,p.29)
Ki te whakakahoretia e koutou, ka memeha taua kingi. (MM2 7:13 1860,p.33)
Koia hoki ahau ka mea ai, ko taku Kingi tenei, ara ko te Kuini, ake, ake, ake. (MM2 7:13 1860,p.15)
Kua meinga nei e koutou naku i whakatu te Kingi. (MM2 7:17 1860,p.6)
Kua poka ke atu ratou i nga ture: kua tango ratou ki tetahi mea hou - ko te Kingi Maori. (MM2 8:2 1861,p.12)
He tamariki matou no te kingi; inaianei kaore, kore rawa, hei tangata tatou ki a Kawana. (MM2 2a:9 1862,p.12)
Katahi ka karangatia ko Potatau hei kingi hei pehi i aku ritenga pohehe. (Hoki 12:8 1862,p.2)
Me puaki he kupu ma tatou kia Kawana ki tena kingi kia tukua ki raro, kahore a tatou pai atu ki tera mea. (MM2 2a:2 1862,p.14)
I te wa i tukinotia nanakiatia ai nga Karaitiana e te Kingi kino ra e Nero. (Martin 3 1863,p.4)
kingi kingly (adj)
A i te tahi ra motu ke ano ka wakakakahu a Herora i te kakahu kingi. (Syd.4 1833, p.109)
Kei nga ware kingi te hunga i nga kakahu wakapaipai. (Pai.2 1835,p.21)
Ka turakina iho ia i tona nohoanga kingi, a ka tangohia e ratou tana kororia i a ia. (Pai.12 1840,p.20)
Ki te pehea e wakamaua ai tetahi wakapua-kanga kingi, kia u tonu aihoki hei ture. (Pai.12 1840,p.22)
Whakarerea ana e ia ona kakahu kingi. (CM1 1847, p.40)
I whakaahua kanohi kingi ona, ko te mea ia, koia ano te ahua rangimarie. (Wilber.1 1850,p.5)
Ki taku whakaaro me te mea nei he whare kingi. (Martin 3 1863,p.18)
kingi to reign (as king) (vi)
Kahore ia i pai kia kingitia tetahi tangata me kaua ia e whakaae. (MM2 2:10 1856,p.9)
Riro ana i a ratou te whenua o nga Ihipiana, a kingitia iho o ratou rangatira a tae noatia nga ra a Mohi. (MM2 2:9 1856,p.8)
kingi to reign (as king) (vi/vt)
Kua meinga nga rangatiratanga o te ao hei rangatiratanga mo to tatou Ariki, mo tana Karaiti hoki; a mana e kingi ake ake ake. (Pai.3 1837,p.345)
Kua tango koe ki tou kaha nui, a kua kingi ano. (Pai.3 1837,p.345)
E whitu nga tau e ono nga marama i kingi ai a Rawiri ki a Hura. (CM1 1847,p.37)
Mana e kingi, ake, ake, ake. (Wes.2 1847,p.30)
A ka kingi a Ihowa ki a ratou ki Maunga Hiona inaianei, a, ake tonu atu. (Kareti 12 1856,p.528)
Ko Hairuha ano i mate wawe, engari mutu ake to Kirihu hiahia kia Kingi ia, a, mate noa ia. (MM2 4:2 1857,p.6)
Ma te Kingi ta te Kingi e mahi. Otira me Kingi katoa tatou e tu nei!. (MM2 7:17 1860,p.14)
E mea ana ki a Hiona ka kingi tou Atua. (Hoki 12:8 1862,p.4)
Erangi me i kingi mai tatou i mua e pai ana; tena ko to tatou ingoa i mua he rangatira, inaianei ka rongo matou he kingi. (MM2 2a:9 1862,p.16)
I te mea ka kingi ia, katahi ia ka whakapuaki i etahi kupu hei whakawehi mo te Hahi. (Martin 3 1863,p.35)
Kotahi ano tau a Konstantiu e kingi ana, ka mate. (Martin 3 1863,p.37)
wakakingi royal (adj)
Otira he wakatupuranga wiriwiri koutou, he tohungatanga wakakingi, he iwi tapu, he hunga kua riro i te Atua. (Pai.3 1837,p.317)
wakakingi to make into king (vt)
Ko te tangata katoa e wakakingi ana i a ia e korero kino ana ki a Hiha. (Syd.4 1833,p.87)
wakakingitia to reign as king? (vi)
Ko taku pai ra ia wakakingitia koutou, kia wakakingitia tahitia ai matou me koutou. (Syd.2 1830,p.47)
Ka hopu i a ia kia wakakingitia ia. (Syd.4 1833,p.64)
whakakingi king-making? (n)
E rongo na koe i a te Maori mahi i te whakakingi, me etahi atu o ona ritenga. (MM2 4:13 1857,p.12)
whakakingi King Movement (adj)
Kihai a Potatau i pai ki tenei tikanga Kingi. (MM2 7:15 1860,p.28)
Kahore he ritenga Kingi i uru ki roto i tenei korero a mutu noa. (MM2 2a:11 1862,p.9)
Te timatanga o te mahi Kingi na Matene-tewhiwhi he rangatira; taus koroke, no ngati Raukawa no ngati toa, no ngati Whakaue. (Hoki 6:15 1862,p.1)
Te tukunga mai o ana pakeha kai whakawa ki waenga nui o nga iwi kingi. (Hoki 6:15 1862,p.1)
E nga tangata Maori, nga tangata Kingi o Nui Tireni, - e hapai ana koutou i runga i te ngakau hari, tenei mea te kupu whakarite. (MM2 3a:6 1863,p.8)
Ko nga whenua i karangatia ai me tuku ki raro i te mana kingi kua ekengia ano e te totohetanga. (Hoki 3:24 1863,p.3)
whakakingi royal (adj)
He whaka-tupuranga whiriwhiri koutou, he tohungatanga whakakingi, he iwi tapu, he hunga kua riro i te Atua. (Maun.12(ii) 1846,p.2)
Homai ana ano e ia ki a ia he kororia whakakingi, kahore nei he rite i nga kingi katoa o Iharaira i mua i a ia. (Pom.6 1879,p.399)
whakakingi to make into king (vt)
I te wahi ano o te kingi nana nei ia i whakakingi, nana nei te oati i whakahaweatia e ia. (Kareti 12 1856,p.365)
Ko te tangata katoa e whakakingi ana i a ia ano e korero kino ana ki a Hiha, Kahore tana i a Hiha. (Pom.6 1879,p.175)
whakakingitia to be made king (vt)
Na, whakakingitia ana, ko Haora. (MM2 7:11-12 1860, p.2)
A, whakakingitia ana a Ahatia e nga tangata o Hiruharama i muri i a ia. (Pom.6 1879,p.408)
kingi-takaro King Movement (n)
Ko tenei Kingi-tanga he take raruraru. He kino tenei ka toia mai nei ki nga iwi Maori. (MM2 7:13 1860,p.36)
Mehemea i tika ka tu ahau ki te kingitanga. (MM2 7:14 1860,p.25)
He tukunga atu tenei na matou i o matou whenua ki raro i tou kingitanga. (Hoki 6:15 1862,p.4)
kingi-takaro play-king (n)
E koe, e te kingi, na, kua hoatu tetahi kingi-tanga e te Atua nui rawa ki a Nepukaneha tou matua. (Pai.12 1840,p.20)
E kore rawa nga tohunga katoa o toku kingi-tanga. (Pai.12 1840,p.16)
E wai rangatira ana ano te Nui Rawa ki roto i te kingitanga o nga tangata. (Pai.12 1840,p.15)
He kingitanga mutunga kore tana kingitanga, a ko tana mana no tenei wakatupuranga puta noa ki tera atu. (Pai.12 1840,p.14)
I pai ano a Raraiuha kia wakamea i nga piriniha kotahi rau e rua tekau ki runga ake i te kingitanga o Papurona. (Pai.12 1840,p.22)
Ka hoatu ki a ia te mana, me te kororia, me te kingitanga. (Pai.12 1840,p.26)
Ko ia ano te Atua ora, a, e pumau tonu ano ake ake ake, ko tona kingitanga e kore e wakangaromia. (Pai.12 1840,p.25)
Ko ia ano te meinga ko te rangatira tuatoru i te kingitanga nei. (Pai.12 1840,p.19)
Ko tana kingitanga he kingitanga mau tonu. (Pai.12 1840, p.27)
Kua taua e te Atua tou kingitanga, a kua wakamutua ano. (Pai.12 1840,p.21)
Me tana kingitanga no tenei wakatupuranga ki tera wakatupuranga atu. (Pai.12 1840,p.18)
Tae noa tana matauranga ki ta te Atua nui rawa wai rangatiratanga i roto i te kingitanga o te tangata. (Pai.12 1840,p.21)
Tenei ano he tangata, kei tou Kingitanga nei, a kei roto i a ia te wairua o nga atua tapu. (Pai.12 1840,p.19)
I whai kia whakataka a Rawiri kia riro mai ai te kingitanga i a ia. (CM1 1847,p.41)
Ka haea atu hoki te kingitanga i roto i tou ringa. (CM1 1847,p.37)
Ka riro mai tona kingitanga i tana tamaiti i a Horomona. (CM1 1847,p.42)
Ka takoto kau a Rawiri i te whawhai a ka pumau tona kingitanga. (CM1 1847,p.38)
Otiia e kore e tangohia katoatia atu e ahau te kingitanga. (CM1 1847,p.45)
Rere, he karauna mo ratou, he kingitanga, he Rangatiratanga ora tonu. (Whiteley 1847,p.47)
Tika tonu tana mahi i te timatatanga o tona kingitanga. (CM1 1847,p.42)
Ka kite koutou he tikanga kuare tenei kingi-takaro, he mahi tamariki hoki ia. (MM2 7:11-12 1860,p.6)
He ritenga pai ano a taua Iwi i kimi ai mo te Kingitanga o Potatau. (Hoki 12:8 1862,p.2)
I to koutou huihuinga ki a Kawana ka puta ta koutou kupu ki a ia, ka ki koutou ma Niu Tireni katoa te kingitanga. (MM2 2a:9 1862,p.16)
I kitea nuitia ano hoki tau takahanga i nga atua me nga ture o tenei kingitanga. (Martin 3 1863,p.30)
Ka pa ano he tukinotanga ki nga Karaitiana, i te kingitanga o Desiu. (Martin 3 1863,p.25)
Ka wehewehea e ia te kingitanga o Roma. (Martin 3 1863, p.35)
Nei nga korero mo nga nama, i nama ai nga Kingitanga o te ao nei. (Wan.1 2:21 1875,p.240)
kingitia v.t to be made a king (1)
E kore pea te katoa e pai; ka kino etahi ki a ia kua kingitia nei. (MM2 7:11-12 1860,p.3)
Mehemea ra kua kingitia tetahi i mua i te wa kahore ano te Pakeha i puta mai, penei, kua mohio nga Maori ki te ritenga kingi hei whakakotahi i a ratou. (MM2 7:11-12 1860,p.3)
A i mahara a Hehu, meake ratou haere mai ki te hopu i a ia kia kingitia ai ia, na, haere ana ano hoki ia ki te maunga, ko ia anake. (Pom.6 1879,p.156)
whaka Kingitanga to become a King Movement supporter (n)
He mea hoki kua hoariritia ia ki a Te Kuini i runga i tana whaka Kingitanga i a ia. (MM2 4:9 1857, p.4)
whare nohoanga kingi palace (n)
Kua tu te whare nui ara he arihi (whare nohoanga Kingi) i Tongatapu. (Wan.1 2:14 1875,p.129)
Ko te whare nohoanga Kingi, a tae noa ki te pukakitanga o te Awa. (Wan.1 3:34 1876,p.364)
