A grey background indicates that citations were written by Māori.
mana manna (n)
A wakataea to huhi e ia, wakamatea ana hoki koe ki te kai, e wangaia ana koe e ia ki te mana. (Pai. 14a 1840,p.76)
A rite tonu te mana ki te purapura korianara, ko tona ahua i rite ki to te teriuma ahua. (Maun.14b 1844,p.172)
A homai ana e ia he kai, he mana, i tenei ra, i enei ra. (CM1 1847,p.12)
amana almond (n)
hakimana a single-barrelled fowling gun (?) (possibly a name derived from the make of the weapon) (n)
Kotahi tupera me te hakimana i riro i te tahae. (KNT 1:12a 1842,p.52)
Nga pu maori, (Hakimana etahi). (KNT 1:8 1842,p.34)
Tangohia ake, e rua nga Hakimana i au, e toru nga Pu maori i taku hoa i a Paraire. (Govt.16 1852,p.135)
Tenei te taonga e kukume ai tatou, he hakimana, hei hoa whawhai mo nga manu o te rangi. (MM2 7:17 1860,p.19)
Heamana German (n)
Te Ingarihi, te Wiwi, te Itariona, me te Heamana. (MM2 1:8 1855,p.14)
heeramana sailor(-man) (n)
Kotahi mano kaipuke e tau ana i roto i te awa o taua pa, i nga ra katoa o te tau, a e iwa mano heeramana o aua kaipuke. (Wan.1 2:19 1875,p.209)
heramana sailor(-man) (n)
Ko Maiki te Rangatira o nga hoia, erua Rangatira o nga heramana. (KNT 4:6 1845,p.21)
Na tetahi heramana toa, ko Koromo, witi atu i te moana nui. (Auck.1 1849,p.8)
Heoti ano te mahi, he moe he takaro - ta te Heramana tana ritenga. (Govt.16 1852,p.4)
heramana 'ship' (adj)
Pihikete Heramana...1 18 0 mo nga pauna 112. (MM2 1:4 1855,p.16)
hêramana sailor(-man) (n)
He hunga tupato ano nga hêramana o te waka nei, kahore a ratou pirangi kia kitea te mate kino. (Pom.9 1894,p.12)
heremana sailor(-man) (n)
Nana ka tupono ki nga Aikiha o nga Heremana o to matou kaipuke, hanga ake, e toru tahi nga Tatari nonohi nei. (Govt.16 1852,p.70)
Hetemana Hetman (n)
Ko te Hetemana o nga Kakaka. (MM2 1:3 1855)
katipa pirihimana police constable (n)
Ka tukua a Tamati ki tetahi Katipa-pirihimana, mana e arahi ki Akarana ranei, ki hea ranei, kia whakawakia e te Kooti Hupirimi. (Auck.6 1858,p.x)
Katorika Romana Roman Catholic (adj)
Kia inoi tatou ki te Atua mo te hunga katorika romana e wakapai ana ki tenei mahi apotorika. (Pom.1 1842,p.51)
Ko te Epikopo Katorika Romana. (Pom.1 1842,p.1)
Katorika Romana Roman Catholic (n)
Ko nga tangata o te Hahi Rooma, e nui ke ake ana nga tangata o ratou e noho ana i roto i Ranana, i nga Katorika Romana, e noho ana i to ratou Pa i Rooma. (Wan.1 2:19 1875,p.209)
Kootimana Scotsman (n)
Ko nga Kotimana e noho ana i Ranana i nui ke ake i o ratou tangata e noho ana i to ratou whenua tupu, i te Pa i Erinipara. (Wan.1 2:19 1875,p.209)
Tena ko au i kiia nei e ia he Kootimana e tango ana i nga moni a Henare Rata raua ko te Kawanatanga hei hoko rama. (Wan.1 3:37 1876,p.387)
Manahi Manassites (n)
I Ramoto i Kireara, i to nga Kari, i Korana i Pahana, i to nga Manahi. (Pai.14a 1840,p.68)
Nomana Norman (adj)
Kaua ratou e hopu e patu i nga kararehe ngahere, he mea rahui hoki era hei whai ma nga rangatira Nomana. (MM2 6:12 1859,p.3)
Nomana Normans (n)
I matau nga Nomana ki te hapai patu, a, i rongo ki te whakahau o to ratou kai-arataki. (MM2 2:9 1856,p.4)
Noromana Normans (n)
Na, te tino tahuritanga a nga Noromana ki te Hahi Katorika ara ki te whakaponotanga. (Pom.6 1879,p.449)
Otomana Ottomans (n)
Kua rua nga purapura o te mate ki nga wahi katoa o te rangatiratanga o nga Otomana, a, ekore wheau ka pahure te iwi o Takei. (MM2 1:3 1855,p.52)
Otumana Ottomans (n)
Ko te kingi o nga Tuaka, nga Otumana, e noho mai nei i Kanatinopera. (MM2 1:1 1855,p.17)
pirihimana policeman (adj)
Me he mea ka poka tetahi tangata ki te muru taonga, ki te patu tangata ranei, ka tonoa ko nga katipa pirihimana anake ki te tiki. (MM2 4:4 1857,p.2)
Kahore he wehi o te Katipa pirihimana ki te haere atu, tona kotahi, ki te hopu i te tangata kua whai hara ki te Ture. (Auck.6 1858,p.ii)
pirihimana policeman (n)
I haere marire ahau ki te tiki Pirihimana kia hopukia te Herehere!. (MM2 1:4 1855, p.5)
Ka kite ahau i te Pirihimana e arahi ana i te tangata Maori. (MM2 1:4 1855,p.5)
Ka tukua e te Korona tana Pukapuka-warati ki nga Pirihimana. (Auck.6 1858,p.vii)
Ko te Katipa, ko te Pirihimana, raua raua. Ko tetahi o nga Apiha o te Ture ia. (Auck.6 1858,p.xiii)
Me whakamana e te iwi etahi tangata hei kai titiro mo nga Pooti, kai whakawa ranei, Pirihimana ranei. (Wan.1 1:5 1874,p.19)
pomana 'poor man'? (adj)
I mua i penei ano nga rangatira o tawahi, o Ingarangi, te tutu, kihai i ora nga aha noa iho nei te pahue, e ngawari ana hoki nga ture, kihai ratou i wakaaro atu ki te tikanga o te ture, otiia, i penei me te tangata maori te tutu, i reira he kainga pomana a Ingarangi, kahore i nui te utu mo te whenua, kino kino, ana nga whare o nga tangata, kino ana nga kakahu, kino ana nga kai. (KNT 3:11 1844,p.57)
pomanatanga 'poverty'? (n)
Ka riro te pakeha heoi ano, ka hoki to koutou whenua ki tona rawakoretanga ki tona taurekarekatanga, ki tona pomanatanga. (KNT 3:9 1844, p.49)
porihimana policeman (n)
Kua tukua atu e au nga Porihimana ki te hoatu i nga Warena ki nga tangata i a ia nga taonga a Ika. (MM2 3a:2 1863,p.22)
remana lemon (n)
Ka kite au i konei i te Kokonaiti, i te Remana, i te Orani - he rakau tupu noa iho, kaore ona hua. (Govt.16 1852,p.56)
ritimana regiment (n)
Mohio tonu matou ko nga mea i ma mai ra, he potae no nga hoia o te Ritimana Raeora. (MM2 2a:6 1862,p.3)
Romana Roman (adj)
Ko te Hahi i huaina nuitia i te ao, ko te Hahi Tapu, Katorika, Apotoroka, Romana, ara, i te potonga, ko te Hahi Katorika Romana. (Pom.1 1842,p.35)
Romana Romans (n)
Rongo tonu nga Romana ki te kareretanga o to ratou rangatira. (KNT 4:7 1845,p.27)
Ka haere atu o maua tangata ki te taha o te moana ki te riri ki te Romana. (Kareti 8 1850,p.4)
He roa no te noho i roto i te Romana, noho pai ana, noho taonga ana. (Kareti 5 1851,p.4)
Te hokinga o te Romana ki tona kainga, ka mahue ko te Piritone anake. (Kareti 5 1851,p.3)
tamana summons (n)
Kahore a Wi Kingi i rere ki taua tamana tango ai, haere ana ia. (MM2 7:15 1860,p.13)
Engari no Heretaunga kua tae mai te tamana ki au £300. (MM2 2a:5 1862,p.19)
Ta Nama, ko Pira, koia a whakawa, Tamana ka puta ko whare Herehere. (Wan.1 3:38 1876,p.391)
tamana to summons (vi)
Ko etahi tangata e ki ana ki nga kau ki nga hoiho a Ika e haere ana i runga i ta matou whenua, ma ratou e tamana, kia kitea ai he he to Ika. (MM2 7:17 1860,p.17)
tamanatia to summons (vi)
He mea tika ano ki te kohuru te tangata Maori te Pakeha ranei, kia tukua ki runga ki te ture o Ingarani, kia taronatia mo tana hara; kia tamanatia mo nga hara ririki. (MM2 715 1860,p.64)
tiamana chairman (n)
He korero marama nga korero a Te Paraihi, te Tiamana o te Komiti Maori. (Wan.1 3:32 1876,p.342)
Timanaite Temanite (n)
Ko Iraipaha te Timanaite, ko Pirirara te Huhaite, ko Howhara te Neamataite, kua mea hoki ratou kia haere ki te tangi ki a ia. (Wes.10 1843, p.3)
