A grey background indicates that citations were written by Māori.
no no (n)
Pootitia ana e te Hui 119 i te Ae e toru i te No, heoi oti ana ki te Ae. (Wan.1 1:5 1874,p.21)
Anohiahio Fr. Annonciation (= Annunciation) (n)
Anohiahio o Hata Maria Takakau. (Pom.8 1847,p.9a)
Anohiahio. Ko te ra o te Whakapuakanga ki a Meri. 25 o Maehe. (Pom.5 1893,p.213)
Hahi Keritiano Christian Church (n)
Waihoki, ko te Hahi Keritiano i te whenua me te Ukaritia, he tohu no te kororia me te haringa o te rangi. (Pom.8 1847,p.291)
Hanoki Hanochites (n)
Ko Hanoka, nana te hapu o nga Hanoki. (Maun.14b 1844,p.213)
Hikionoto Shigionoth (n)
He inoi na Hapakuku poropiti, ko Hikionoto te waiata. (Kareti 12 1856,p.541)
hinota synod (n)
Ka tu te Hinota Nui ki Naihi. (Martin 3 1863,p.88)
Ko te tangata i tino marama te korero i tenei Hinota ko Atanasiu. (Martin 3 1863,p.42)
No A.D. 325 i tu ai taua Hinota Nui ki Naihi ki Pitinia. (Martin 3 1863,p.41)
honore honour (n)
Kahore he honore a te poropiti i tona kainga. (Syd.2 1830,p.40)
Tukua mai tenei, e Ihowa, mo te honore o to matou kai wawao kai inoi a Ihu Karaiti. (Syd.2 1830,p.83)
E wai honore ana ano te poropiti, ki tana kainga ia, ki tona ware kahore. (Syd.4 1833,p.30)
Hei honore, hei kororia ki tou ingoa. (Syd.7 1833,p.31)
Kia rapu tonu ai ratou ki tou honore me tou kororia. (Syd.7 1833,p.24)
Hei honore hei kororia ki tou Ingoa. (Pai.9a 1840,p.1)
Maku e hoatu ki a koutou nga hoatunoa, nga utu, me te honore nui. (Pai.12 1840,p.5)
Me te nuinga, me te kororia, me te honore ano. (Pai.12 1840,p.20)
Mo te kororia hoki o toku kingitanga ka hoki mai taku honore me taku nuinga ki ahau. (Pai.12 1840,p.18)
Koe e wakanoho i te ra tapu mo te karakia me te honore tapu o te Atua. (Pom.1 1842,p.36)
E rapu nei i te kororia, i te honore i te orangatonutanga. (Whiteley 1847,p.47)
Kahore he honore o te poropiti i tona ake kainga. (CM1 1847,p.33)
Ko etahi mo te honore, ko etahi mo te honore kore. (Wes.2 1847,p.11)
Waihoki ko enei kupu hou, he kupu manaaki atu ki a koe i runga i tou honore. (MM2 6:7 1859,p.3)
honore to honour (vt)
Ahakoa honore te tangata kihai pumau tonu. (Pai.9 1840,p.39)
Me honore, me whakapai To tatou Ariki. (Mang.5 1845, p.26)
honore-kore dishonour (n)
Ko te whakahua noa i te ingoa o te Atua i te honore kore. (Pom.8 1847,p.237)
To koutou he kororia, to matou ia he honore-kore. (Pom.6 1879,p.239)
honorekoretanga dishonour (n)
Meinga kia ngaro pu i te taunutanga i te honorekoretanga a ratou e rapu ana ki toku waka matenga. (Pai.9b 1840,p.200b)
Ko te takahoatanga a nga Pakeha raua ko nga Maori i Mahurangi hei whakakoakoa i o ratou hoa, a hei whakairi hoki i te honoretanga ki runga ki nga Pakeha, ki nga Maori. (MM2 3a:7 1863,p.6)
honorekoretia to be dishonoured (vi)
E wakatokia honore koretia, e wakaarahia kororiatia ana. (Syd.7 1833,p.53)
honoretia honourably (adj)
Na Ingarani ia i tiki atu i whakaputa ki waho i te whare pouri, whakanohoia honoretia ana ki runga ki te torona o te kingi. (MM2 5:13 1858,p.4)
Ikonokati Iconoclasts (n)
Ka huihuia a nga Pihopa katoa ki Nihee ki te whakarite whakawa i nga Ikonokati. (Pom.6 1879,p.446)
kai noho taone citizen (n)
Ka whiriwhiria nga tangata mo te runanga, i runga i te mahi mahaki, hei ahuareka pea mei kitea e nga kai noho taone o Akarana. (MM2 2a: 6 1862,p.6)
kai tono nupepa subscriber (n)
E nga kai tono Nupepa. Ko te utu mo te Wananga i te tau 10s he mea utu ki mua. (Wan.1 1:10 1874,p.61)
Kanona Canon (n)
I te Kanona. (Pom.8 1847,p.403)
karaihe titiro kanohi glass (n)
Kotahi karaihe ia te Kopi o taua pounamu. (MM2 1:4 1855,p.5)
Kahore ana Karaihe rere rua te ahua. (Wan.1 2:13 1875,p.117)
karaihe titiro kanohi grass (n)
50 takai karaihe, 9 takai huruhuru hipi. (MM2 3:1 1857,p.15)
Hei mahinga mo te witi, mo te riwai, mo te oti, mo te koroa, mo te karaihe, mo te paare hoki, heim hoko ki te Pakeha. (MM2 4:3 1857,p.3)
He mahi tahutahu i nga raruhe, i nga rahurahu o te whenua; ka rui ai ki te karaihe Pakeha. (MM2 3:4 1857, p.10)
Kaore kau he paamu, kahore he taiepa, kaore he karaihe, engari, he rarauhe kau te whenua. (MM2 2a:6 1862, p.9)
He karaihe pai nga kai, mo nga hoiho uha anake ano ia e kawea mai ana ki aua Tariona. (Wan.1 2:19 1875,p.203)
karaihe titiro kanohi spectacles (n)
E rua te kau mano pea, karaihe titiro kanohi. (Wan.1 3:32 1876,p.341)
karono gallon (n)
4 Kuati...1 Karono. (Purewa 1 1847, p.8)
Keritiano Lat. Christianus (adj)
He ritenga Keritiano te inoi i mua tata i te moenga. (Pom.8 1847,p.xlv)
No reira ano te kupu o Hato Pauro mo te hunga Keritiano hou. (Pom.3 1860,p.vi)
Keritiano Lat. Christianus (n)
E inoi ana nga keritiano Katorika Romana me Hehu Kerito i te wakanuitanga rawatanga o te ngakau ki te Atua hei tino Nui. (Pom.1 1842,p.42)
E te wakakahanga o nga keritiano, Inoi mo matou. (Pom.1 1842,p.52)
He iwi kotahi ranei, ko nga iwi e rua, e toru ranei o nga keritiano?. (Pom.1 1842,p.10)
Ho mai te keratia kia rite taku ora ki te ora o te keritiano tika. (Pom.1 1842,p.46)
Kahore e penei te Atua ki te keritiano tika no te Hahi Matua Katorika Romana. (Pom.1 1842,p.24)
Ka wakakotahitia ai koutou ki te nuinga o nga keritiano o nga tau katoa, o te wenua katoa!. (Pom.1 1842,p.16)
Kei taua hahi e piri ana te nuinga o nga keritiano no nga tauiwi o te wenua, no nga tau katoa. (Pom.1 1842,p.3)
Kia tika hoki te ripenetatanga e nga keritiano katoa. (Pom.1 1842,p.41)
Koia ra kia kitea te nuinga o nga keritiano e wakakotahitia ana i te wakaponotanga. (Pom.1 1842,p.20)
Ko ia te wakaaro o te nuinga o nga keritiano o te ao i nga ture o te Atua. (Pom.1 1842,p.40)
Ko te Hahi Katorika Romana te nuinga ano o nga keritiano. (Pom.1 1842,p.29)
Ko te Pukapuka tapu e wakaaroa tahitia e te nuinga o nga keritiano e wakakotahitia nei i nga iwi katoa o te ao. (Pom.1 1842,p.30)
Ko te tohu o te ripeka i huaina nei ko te tohu o te Keritiano. (Pom.1 1842,p.54)
Ko te tukunga korero o te nuinga o nga keritiano o te ao. (Pom.1 1842,p.4)
Te wakaponotanga o te nuinga o nga keritiano no te wenua katoa. (Pom.1 1842,p.2)
Marino Merino (adj)
5 tana paraoa, 28 nga hipi marino. (MM2 4:14 1857,p.7)
Marino Merino (n)
He Rikona, He Reeta, He Kotiwera, He Marino. (Wan.1 2:13 1875,p.118)
merino merino (adj)
Ko te hipi Merino te mea i pai ake nga huruhuru. (MM2 2a:6 1862,p.14)
Minorati Minorite (n)
Ko nga Rikona, ko nga Hupirikona, ko nga Minorati, ko nga Tohurati. (Pom.5 1893,p.165)
He turanga ano i raro iho o nga Hupirikona, ko nga Minorati. (Pom.9 1894,p.46)
monoterahio monstrance (n)
Monoterahio. He Nohoanga mo te Taro tapu me ka whakaaria mai ki te iwi. (Pom.5 1893, p.211)
Monoterite Monothelites (n)
Kua kitea nga pihopa i te rereke tanga o te ako o nga Monoterite ka peia ratou e ratou ano ki waho ki te Hahi. (Pom.6 1879,p.445)
Noema November (n)
Ko Noema He Paki. (Govt.16 1852, p.60)
Koia tera kua oti te whakatakoto ki to aroaro i te 5 o nga ra o Noema i te tau 1862. (MM2 3a:8 1863,p.8)
Nohema November (n)
Akarana, Nohema 27, 1856. (MM2 2:11 1856,p.1)
noho a-komiti discussion/consultation (vt)
Ka timataia te komiti, arahina mai ana ki a ia he tangata, te kau nga mano taranata o tana rangatira kei a ia. (Syd.4 1833,p.37)
noho a-komiti jury (vt)
Ka mea te tino kai whakarite whakawa kia tukua a Whakana, kia puritia hoki a Putu kia kawea mai hoki apopo ina noho te komiti. (Martin 1 1845,p.16)
Ki te mea ratou, 'He take ano', na, ka tonoa te herehere kia komititia e te komiti te tekau ma rua. (Martin 1 1845, p.10)
Me pupuru raua, kia whakawakia ina noho te komiti nui. (Martin 1 1845,p.9)
noho a-komiti to sit in committee (vt)
Noho a-komiti ana te Runanga me te Ture Taiepa. (MM2 2a:14 1862,p.8)
nohoanga hoiho saddle (n)
Kotahi rau e rima te kau pauna moni, e rua hoiho, e rua nohoanga hoiho, e rua paraire, kotahi rau paraikete. (MM2 7:14 1860,p.43)
nokuru no good (phr)
No nga Pakeha te hara nui hoki - te kupu penei o nga Pakeha, 'nokuru te Maori, haere ki waho'. (MM2 7:18 1860,p.22)
Nomana Norman (adj)
Kaua ratou e hopu e patu i nga kararehe ngahere, he mea rahui hoki era hei whai ma nga rangatira Nomana. (MM2 6:12 1859,p.3)
Nomana Normans (n)
I matau nga Nomana ki te hapai patu, a, i rongo ki te whakahau o to ratou kai-arataki. (MM2 2:9 1856,p.4)
Nomane Normans (n)
I hinga i reira a Kingi Harora ratou ko ana tangata, i a Ruki Wiremu ratou ko ona Nomane. (MM2 2:9 1856,p.4)
none Fr. nonne (n)
Katahi ka marena a Rutero i tetahi none kino, a ka nui haere tonu tana mahi tutu tana mahi tinihanga ki te Hahi. (Pom.6 1879,p.459)
Nga mahi matauranga me nga mahi ripeneta a nga Monaki me nga None. (Pom.9 1894,p.14)
nopera noble (n)
I reira nga tini nopera me nga tino rangatira, i haere mai hoki kia kite i te marenatanga. (MM2 5:11 1858,p.2)
Noromana Normans (n)
Na, te tino tahuritanga a nga Noromana ki te Hahi Katorika ara ki te whakaponotanga. (Pom.6 1879,p.449)
nota north (adj)
Na, kia taea te ono o nga marama o tana haere tonu, ia ra ia ra, ka tahi ka tae ki tetahi pito, ki te taha nota. (MM2 5:13 1858,p.3)
nota north (n)
Ka haere mai ratou i te ita, i te weta, i te nota, i te hauta, ka noho i te rangatiratanga o te Atua. (Pai. 2 1835,p.41)
He mania te pito ki te nota. (CM1 1847,p.38)
Ka heke ki te taha ki te nota. (CM1 1847,p.7)
No te taha ki te nota enei hoa riri. (CM1 1847,p.20)
Tera ano he iwi e noho ana ki te pito ki te nota o te motu. (Kareti 5 1851,p.3)
Ko tenei iwi e noha ana ano i te taha ki te Nota o te Danube. (Martin 3 1863,p.32)
He poto pea tona nohoanga i te tino Taone o te Nota. (Wan.1 1:10 1874,p.56)
nota weta north-west (n)
He kokorutanga ia no Kariti, e anga anga ana ki te hauta weta, me te nota weta. (Syd.4 1833,p.131)
noti note (n)
Ko te ritenga o taua Noti, kei te mea e tuhia ana ki roto; he Kotahi Pauna, £1. (Auck.6 1858,p.51)
noti peke bank note (n)
Ko te tangata ka hoko i etahi mea hei hanga, hei mahi-poahere, i nga Noti Peke. (Auck.6 1858,p.14)
Nowema November (n)
Ko Nowema, e toru tekau o ona ra. (Pai.18 1840,p.13)
Ka Reihi a te 9 o Nowema. (Wan.1 2:13 1875,p.110)
parono baron (n)
Te takiwa o nga Parono me Kingi Rihari Tuatahi. (MM2 6:12 1859,p.1)
paterino Lat. patrinus (n)
Ko te matua tane me te matua wahine, ko nga tupuna, ko nga hungawai, ko nga matua whangai, ko nga Paterino me nga Materina. (Pom.8 1847,p.240)
Paterino. Matua Atua, matua wairua mo te Iriiringa. (Pom.5 1893, p.212)
Paterono Patron (adj)
E o matou Ahere, me o matou hato Paterono, me nga hato katoa; kia wakapai koutou ki a matou. (Pom.1 1842,p.48)
Paterono Patron (n)
He mea pai te inoi ki o tatou Ahere kaitiaki, ki o tatou Paterono me nga Hato katoa. (Pom.8 1847,p.xv)
E Hato Hohepa, e taku Ahere kaitiaki, e taku Paterono, e nga Hato katoa, inoi koutou, kia noho tonu a Hehu Kerito ki roto i toku ngakau, hei oranga moku. (Pom.7 1889,p.59)
pene rino tuhituhi (nibbed) pen (n)
Te kau ma wha miriona pene rino tuhi tuhi. (Wan.1 3:32 1876,p.341)
Ratino Latin (adj)
Mo te aha e tangohia ana i te reo Kariki me te reo Ratino hei whakarite i te Miha?. (Pom.8 1847,p.295)
wakahonore honorary (adj)
Kia puta te waiata wakahonore o tona ingoa. (Pai.9 1840, p.50)
wakahonore honour (n)
Me ata wakaaro matou me nga tangata katoa ki tona nui, ka pono ai te rongo te wakahonore i a ia. (Pai.9b 1840,p.148b)
wakahonore to honour (vt)
A e kore ia e wakahonore i tana matua tane i tana matua wahine ra nei, e kore ia e wakawakia. (Syd.4 1833,p.32)
E aroha koia koe ki a ia e atawai, e wakahonore, e tiaki i a ia i te mate i te ora?. (Syd.7 1833,p.47)
Ko taku mahi tika ki te Atua koia tenei, kia mataku a hau, kia wakahonore i a ia. (Syd.7 1833,p.66)
Oti ra e wakahonore ana a hau i toku Matua; ko koutou ia e kore e wakahonore i a hau. (Syd.4 1833,p.70)
I hanga nei e ahau ki te kaha o taku mana hei ware mo te kingitanga nei, hei wakahonore hoki i taku nuinga. (Pai.12 1840,p.17)
Ka wakawetai ka wakahonore atu ahau ki a ia e ora tonu nei. (Pai.12 1840,p.16)
Aua e wakahonore ki aua mea hei Atua ke atu i mua i ahau. (Pom.1 1842,p.37)
Koe e wakahonore ki tou matua tane me tou matua wahine kia roa ai tou ora. (Pom.1 1842,p.36)
Nga inoinga o te Rohario ko nga inoinga ano hei wakahonore ki te ora o Hehu Kerito, ki te ora hoki o Maria. (Pom.1 1842,p.55)
Peneitia ra taku wakapainga kia wakahonore me wakarite ai ki tou ora i tenei wenua. (Pom.1 1842,p.46)
wakahonorekoretia to dishonour (vt)
Nga inoinga o te Rohario ko nga inoinga ano hei wakahonore ki te ora o Hehu Kerito, ki te ora hoki o Maria. (Pai.9 1840,p.75)
wakahonoretanga honour (n)
Ki te wakahonoretanga me te wakakinonga, ki te korero kino me te korero pai. (Pai.3 1837,p.244)
E inoi ana nga hunga o te Hahi Katorika Romana, i tetahi wakahonoretanga o te ngakau, ki nga hunga wakaharitia o te rangi hei hoa tapu o te Atua. (Pom.1 1842,p.42)
Ko te karanga wakahonoretanga te Ritania, e pai kia korerotia ranei, kia waiatatia ranei, i te mutunga o te karakia o te ahiahi. (Pom.1 1842,p.51)
wakahonoretia to honour (vt)
E meinga ana e tatou kia iti te honore, ka wakahonoretia nuitia enei. (Syd.4 1833,p.164)
Ka wakahonoretia matou e ratou ki nga honore maha. (Syd.4 1833,p.133)
Kia ko tahi mea e wakahonoretia, kia ko tahi mea e waka kinongia. (Syd.4 1833,p.144)
Waka honoretia tou matua tane, tou matua wahine. (Syd.4 1833, p.32)
Tangohia ra pea ia mo ta te Ariki ki te hari katoa, a kia wakahonoretia aua tangata penei. (Pai.1 1835,p.14)
Ka wakapaingia ka wakanuia ka wakahonoretia te kingi o te rangi e ahau. (Pai.12 1840,p.18)
E te takakau wakahonoretia, Inoi mo matou. (Pom.1 1842,p.52)
E tino pai kia wakahonoretia nuitia te Atua. (Pom.1 1842,p.54)
wakakeritiano to become a Christian (vi)
Kua wakawanautia ai i roto i te Hahi Matua, kua iriiria ratou, kua wakakeritiano hei tamariki mona. (Pom.1 1842,p.17)
wakatenota to go north (vi)
Ka roa nei ta koutou taiawiotanga i tenei maunga: tahuri atu koutou wakatenota. (Pai.14a 1840,p.57)
whakahonore honorary (adj)
Kia tohe te upoko kia mau tonu ki a ia tona tunga; he wahi honore hoki. (Col.3 1848,p.3)
whakahonore honour (n)
Whaka ritea e koe te Ra tapu ma te karakia me te whakahonore ki te Atua. (Pom.8 1847,p.xx)
Na, tenei ahau a Nepukaneha te whakamoemiti nei te whaka nui nei, te whakahonore nei i te kingi o te rangi. (Kareti 9 1849,p.38)
Kia mahi ki a koe a mua tonu atu i runga i te tapu, i te pai, hei whakahonoretanga mou. (Misc.10 1850,p.21)
Ko te whakahonore i tana Ingoa tapu. (Kareti 2 1850, p.8)
A, hei tohu ano hoki mo ta tatou whakahonore ki a Te Kuini me Te Kawanatanga ano hoki. (MM2 5:5 1858,p.2)
Kahore he whakahonoretanga na ratou ki o ratou matua. (Pom.3 1860,p.11)
Kia au, he whakahonore tenei i te taha ki te Maori, he patipati ki te taha ki te Kuini. (MM2 7:17 1860,p.21)
whakahonore honourable? (adj)
E hia nga ritenga whakahonore ki te Atua? E rua; ko te ritenga o roto me te ritenga o waho. (Pom.8 1847,p.232)
Ka whakaritea nga tikanga whakahonore ki te Kawana i te ekenga ki te kaipuke. (MM2 4:10 1857,p.4)
Ko ana kai-whakahonore mo maua he taro, he tuna, he kumara, he mereni. Otira me tona atawhai nui ki a matou no te Awa-o-te-Atua, tae noa ki Maketu. (MM2 2a:11 1862,p.13)
E koropiko ana ahau me te whakaaro whakahonore e whakatupuria ana e te whakaponotanga. (Pom.6 1879, p.71)
Ho mai te keratia, e inoi rangimarie ana matou ki a koe, kia noho whakahonore matou. (Pom.6 1879,p.32)
E takoto ana koia etahi kupu a nga Karaipiture hei whakatika i enei ritenga whakahonore a te Hahi Katorika?. (Pom.5 1893,p.171)
whakahonore to honour (vt)
Katahi maua ka hui ki roto ki te whare ki te whakahonore ki a ia ki a te Kawana. (KNT 3:1 1844,p.8)
Me whakahonore hoki te mata o te koroheke, me wehi ano hoki ki tou Atua. (Maun.14a 1844,p.109)
Ka whakahonore ratou i te tangata maori, no te mea, e noho ana i raro i te taumarumarunga o te kara o Te Kuini. (KNT 4:6 1845,p.24)
E whakahonore ana te hunga nei i ahau ki nga ngutu. (Wes.2 1847,p.21)
Kia whakahonore kia rongo nga tangata ki nga rangatira. (Kareti 2 1850,p.9)
Kia whakahonore nga tamariki ki o ratou matua. (Kareti 2 1850,p.9)
Ko taku pai tera kia whakahonore au ki a Kuini, ki a Kawana hoki. (MM2 7:18 1860,p.9)
Ko te mea pai, ko te ture ki runga, ko taua ki raro; ko ta maua mahi i raro i a ia, he whakahonore ki ona kai hapai. (MM2 2a:15 1862,p.17)
Ka maunu o maua potae ka whakahonore ki te kingi. (Hoki 3:24 1863,p.2)
Me whakahonore te kingi. (Martin 3 1863,p.54)
whakahonoretia honour (n)
Ko Ihu Karaiti hoki to matou Ariki, ko ia, ko koe, ko te Wairua Tapu ano hoki te whakahonoretia, te whakamoe-mititia, a, ake ake ake. (Misc.10 1850,p.32)
whakahonoretia to honour (vt)
Whakahonoretia nga tangata katoa; arohaina nga hoa wakapono; E wehi i te Atua; Whakahonoretia te kingi. (KNT 2:5 1843,p.20)
Kaua e whakaaro ki te kanohi o te rawakore, kaua hoki e whakahonoretia te kanohi o te nui. (Maun.14a 1844, p.108)
Hua noa a Hamana ko ia te kiia ana kia whakahonoretia e te kingi. (Kareti 9 1849,p.46)
Whakahonoretia tou papa me tou whaea. (Kareti 3 1849, p.7)
Ko nga ture kia marama ki nga whenua katoa, kia whaka honoretia e te katoa. (MM2 7:13 1860,p.28)
Ko nga tangata e rongo ana ki au kupu, whakahonoretia. (Martin 3 1863,p.49)
whaka-te-nota to go north (vi)
Ka haere te rohe ki runga, whaka-Repiri i te raorao o Akoro, a anga atu whaka-te-nota ki te ritenga o Kirikara. (Maun. 16 1845,p.15.7)
Katahi ahau ka kawea e ia ki te kuwaha o te keti o te whare o Ihowa, e anga ana whaka-te-nota. (Kareti 12 1856,p.345)
whare nohoanga kingi palace (n)
Kua tu te whare nui ara he arihi (whare nohoanga Kingi) i Tongatapu. (Wan.1 2:14 1875,p.129)
Ko te whare nohoanga Kingi, a tae noa ki te pukakitanga o te Awa. (Wan.1 3:34 1876,p.364)
